DNA دی ان ای

برای خرید محصول فوق ، روی دکمه خرید زیر کلیک کنید .

نکته ۱:

بر طبق مدل واتسون و کریک گروهی از نوکلئوتیدها از طریق بر قراری پیوند کووالان بین گروه قند یک نوکلئوتید با گروه فسفات نوکلئوتید دیگر رشته‌های پلی نوکلئوتیدی را تشکیل می‌دهند. سپس دو رشته پلی نوکلئوتیدی مقابل یکدیگر قرار گرفته، و بین بازهای مکمل دو رشته، پیوند هیدروژنی تشکیل می‌شود. این مارپیچ دو رشته‌ای در واقع شبیه نردبانی است که حول محور طولی خود پیچ خورده است و نرده‌های این نردبان را گروه‌های قند- فسفات و پله‌های آن را بازهای آلی جفت شده با پیوند هیدروژنی، تشکیل می‌دهند، در هر مولکول DNA نوکلئوتیدهای هر زنجیره با پیوند فسفودی استر و بازی‌های آلی موجود در دو زنجیره که در مقابل هم قرار گفته اند، با پیوند هیدروژنی به هم متصل شده اند که تعداد پیوند هیدروژنی، بین A و T ، ۲ و بین C و G ،۳ است.

نکته ۲:

اروین چارگف ، مقدار بازهای AوT و C و G را در DNA جانداران مختلف اندازه گرفت و مشاهده کرد که در همه‌ی DNA ها،نسبت A به T و C به G برابر ۱ هست . بنابراین بر طبق این موضوع روابط زیر در هر مولکول DNA صدق می کند:

نکته ۳:

همانند سازی DNA : در جریان همانند سازی ، ابتدا آنزیم هلیکاز بر روی دو رشته DNA قرار گرفته و آن‌ها را از هم باز می کند، سپس انزیم DNA پلی مراز بر روی بخش باز شده DNA قرار گرفته و همانند سازی را آغاز می کند.

در طی همانند سازی ، دئوکسی ریبونوکلئوتیدهای سه فسفاته آزاد در سیتوپلاسم، با توجه به روابط مکملی با DNA الگو کنار هم قرار گرفته و بدنبال برقراری پیوند فسفودی استر با یکدیگر، دو مولکول از سه مولکول فسفات خود را از دست می‌دهند. این امر مرتباً ادامه می‌یابد تا دو مولکول DNA تولید شود که هر یک دارای یک رشته‌ی قدیمی و یک رشته جدید است.

اگر در زمان همانندسازی اشتباهی رخ دهد، آنزیم DNA پلیمراز می تواند در جهت عکس حرکت کند و نوکلئوتید غلط را حذف کند که به‌این فرآیند ویرایش گفته می‌شود.

ضمناً در زمان جایگزینی هر نوع نوکلئوتید صحیح در ساختار DNA ، حداقل سه پیوند (یک فسفودی استر+ دو هیدروژنی بین A و T ) و حداکثر چهار پیوند (یک فسفودی استر + ۳ هیدروژنی بین C وG ) با نوکلئوتیدهای قبلی برقرار می‌شود.

نکته ۴:

در پروکاریوت ها DNA حلقوی است و همانندی سازی از یک نقطه شروع می‌شود و در دو جهت پیش می‌رود به همین دلیل تعداد نقاط آغاز و پایان یکی است که در مقابل هم قرار دارند و در هر لحظه دو دوراهی همانند سازی دیده می‌شود. اما در یوکاریوت ها به علت بزرگ بودن مولکول DNA همانند سازی به طور همزمان در چند نقطه شروع می‌شود به همین دلیل تعداد دوراهی‌های همانند سازی متعدد است.

نکته ۵:

در همانندی در مقابل هر رشته‌ی DNA مادری، یک رشته‌ی جدید ساخته می‌شود، پس به طور کلی به دنبال همانند سازی هر مولکول DNA دو مولکول تشکیل می‌شود که هر یک شامل یک رشته‌ی مادری و یک رشته‌ی جدید است. به همین علت می‌گویند:« همانند سازی DNA به طریقه‌ی نیمه حفظ شده است.»

نکته ۶:

همانند سازی DNA : در جریان همانند سازی ، ابتدا آنزیم هلیکاز بر روی دو رشته DNA قرار گرفته و آن‌ها را از هم باز می کند، سپس انزیم DNA پلی مراز بر روی بخش باز شده DNA قرار گرفته و همانند سازی را آغاز می کند.

در طی همانند سازی ، دئوکسی ریبونوکلئوتیدهای سه فسفاته آزاد در سیتوپلاسم، با توجه به روابط مکملی با DNA الگو کنار هم قرار گرفته و بدنبال برقراری پیوند فسفودی استر با یکدیگر، دو مولکول از سه مولکول فسفات خود را از دست می‌دهند. این امر مرتباً ادامه می‌یابد تا دو مولکول DNA تولید شود که هر یک دارای یک رشته‌ی قدیمی و یک رشته جدید است.

اگر در زمان همانندسازی اشتباهی رخ دهد، آنزیم DNA پلیمراز می تواند در جهت عکس حرکت کند و نوکلئوتید غلط را حذف کند که به‌این فرآیند ویرایش گفته می‌شود.

ضمناً در زمان جایگزینی هر نوع نوکلئوتید صحیح در ساختار DNA ، حداقل سه پیوند (یک فسفودی استر+ دو هیدروژنی بین A و T ) و حداکثر چهار پیوند (یک فسفودی استر + ۳ هیدروژنی بین C وG ) با نوکلئوتیدهای قبلی برقرار می‌شود.

نکته ۷:

در پروکاریوت ها DNA حلقوی است و همانندی سازی از یک نقطه شروع می‌شود و در دو جهت پیش می‌رود به همین دلیل تعداد نقاط آغاز و پایان یکی است که در مقابل هم قرار دارند و در هر لحظه دو دوراهی همانند سازی دیده می‌شود. اما در یوکاریوت ها به علت بزرگ بودن مولکول DNA همانند سازی به طور همزمان در چند نقطه شروع می‌شود به همین دلیل تعداد دوراهی‌های همانند سازی متعدد است.

نکته ۸:

در همانندی در مقابل هر رشته‌ی DNA مادری، یک رشته‌ی جدید ساخته می‌شود، پس به طور کلی به دنبال همانند سازی هر مولکول DNA دو مولکول تشکیل می‌شود که هر یک شامل یک رشته‌ی مادری و یک رشته‌ی جدید است. به همین علت می‌گویند:« همانند سازی DNA به طریقه‌ی نیمه حفظ شده است.»

۱-عامل اصلی بیماری سینه پهلو نوعی باکتری است به نام استرپتو کوکوس نومونیا (استرپتو یعنی ساختار های رشته مانند بوجود می‌آورند و کوکوس هم به معنای آن است که‌این باکتری کروی شکل است)

۲- باکتری‌ها از نظر شکل دیواره سلولی در سه گروه قرار می‌گیرند: کوکوس ها که کروی هستند ، باسیل ها که میله‌ای هستند ، اسپریل ها که مارپیچی هستند.

۳-باکتری استرپتو کوکوس نومونیا (سویه کپسول دار) کپسولی از جنس پلی ساکارید دارد که باعث حفاظت باکتری در برابر دستگاه دفاعی بدن می‌شود و بیماری زا است در حالی که باکتری بدون کپسول بیماری زا نیست.

۴-آزمایش گریفیت مشخص کرد که اگر باکتری‌های بدون کپسول زنده را به همراه باکتری‌های کپسول دار مرده به موش ها تزریق کند باکتری‌های بدون کپسول ، کپسول دار می‌شوند که‌این حقیقت حاکی از انجام ترانسفورماسیون است.

۵-نوکلئاز آنزیمی‌آست که باعث تخریب ماده‌ی ژنتیکی می‌شود و هنگامی‌که دیوری و همکارانش از نوکلئاز استفاده کردند مشاهده کردند که ترانسفورماسیون انجام نشد در نتیجه مشخص شد که DNA مسئول ترانسفورماسیون و ماده‌ی سازنده‌ی ژن‌هاست! علت کپسول دار شدن باکتری‌ها در آزمایش گریفیت ورود ژن کپسول باکتری به باکتری بدون کپسول زنده است.

۶-انواع نوکلئیک اسید ها:(DNA , RNA) از واحد های نوکلئوتید ساخته شده اند

۷-نوکلئوتیدهم خود شامل یک باز آلی و یک قند پنج کربنی(ریبوزC5H10O5 یا دئو اکسی ریبوزC5H10O4) و یک یا دو یا سه گروه فسفات است.

۸-باز های آلی: آدنینA ، گوانین G ، تیمین T و سیتوزین C و در RNA به جای تیمین باز یوراسیل U وجود دارد.

۹-ربیوز یک قند پنج کربنی و مونوساکارید است و فرمول ساختمانی آن که در RNA حضور دارد عبارت است از C5H10O5 و دئوکسی ریبوزC5H10O4 که فقط یک اکسیژن کمتر از ریبوز دارد و در ساختمان DNA حضور دارد.

۱۰- در ساختمان مارپیچی DNA دو ستون دیده می‌شود که‌این ستون‌ها از گروه‌های فسفات و قند دئوکسی ریبوز تشکیل شده است و این ستون‌ها بوسیله‌ی چهار نوع باز( جفت بازها) به هم متصل می‌شوند.

۱۱-اگر ساختار DNA را شبیه نردبان در نظر بگیریم این نردبان ستون‌هایی دارد و پله‌هایی که دو ستون را به‌یکدیگر متصل نگه می‌دارد در درشت مولکول DNA ستون‌ها قند و فسفات(با پیوند فسفو دی استر یا کوالانسی) است و پله‌ها ، باز هایی که با پیوند هیدروژنی با هم جفت شده اند.

۱۲-در ساختار DNA در مقابل باز آدنین A همیشه باز تیمینT قرار می‌گیرد(فقط در DNA ) و در مقابل باز گوانین G هم در DNA و هم در RNA همیشه باز سیتوزین C قرار می‌گیرد.

۱۳در بین نوکلوتید ها که در خزانه‌ی ژنی می توانند حضور داشته باشند پنج نوع نوکلوتید وجود دارد که فقط چهار نوع از آن می تواند در ساختار مولکول های DNA و RNA شرکت کنند.

۱-باز های C و T و U تک حلقه‌ای هستند که به آنها باز های پریمیدینی می‌گویند و در مقابل باز های دو حلقه‌ای عبارتند ازA و G که به‌این دو پورینی می‌گویند.

۲- در یک مولکول DNA به‌این علت که در مقابل یک باز تک حلقه‌ای یک باز دو حلقه‌ای قرار می‌گیرد تناسب قطر(۲nm ( رشته همیشه حفظ می‌شود.

۳-قانون جفت شدن باز ها باعث می‌شود که همواره نسبت باز A آدنین با تیمین برابر و همچین نسبت G با C نیز برابر باشد(قانون چارگف) نسبت مولی را می توان این چنین بیان کرد:A+C=G+T و یا A+G=T+C

۸- فرمول برای محاسبه‌ی تعداد پیوند های فسفو دی استر; DNA مولکولی دو رشته‌ای است! بنابر این اگر تعداد جفت نوکلئوتید ها را داشته باشیم باید تعداد را در عدد ۲ ضرب که عدد حاصل برابر است با تعداد کل نوکلئوتید ها که آنرا مساوی n قرار می‌دهیم و با استفاده از فرمول n-2 می توانیم تعداد پیوند های فسفو دی استر بین قند ها و گروه‌های فسفات را بدست آوریم. فرمول n-1 تعدادپیوند های فسفودی استر را در یک رشته محاسبه می‌کند.

۹ – میزان اشتباه در همانند سازی در اثر عمل آنزیم DNA پلی مراز (ساختار پروتئینی دارد و واحد سازنده‌ی آن آمینو اسید است و در سیتوپلاسم سنتز می‌شود) در حدود ۱۰ به توان ۹- می‌باشد یعنی احتمالا از هر یک میلیارد نوکلئوتید که در ساختمان DNA قرار می‌گیرد یک نوکلئوتید اشتباهی است.

۱۰- سرعت همانند سازی در پروکاریوت ها(اندامک های غشا دارد ندارند و …) بیشتر از یوکاریوت هاست.

۱۱ -باکتری‌ها دارای DNA حلقوی هستند معمولا ۲ دوراهی همانند سازی ایجاد می‌کنند. این دو راهی در یک نقطه خاص بوجود می‌آیند و بتدریج دوراهی از هم دور می‌شوند تا در یک نقطه ، مقابل نقطه‌ی آغاز به هم برسند.

۱۱- یوکاریوت ها دارای DNA خطی هستند که بسیار طویل است، از این رو همانند سازی در سلول های انسانی و سایر سلول های یوکاریوتی در نقاط مختلف انجام می‌شود برای مثال هر کروموزوم انسان همانند سازی را در صد نقطه و با هم شروع می‌کنند که طول هر ناحیه ۱۰۰۰۰۰ نوکلئوتید است.

۱۲- هر چه اندازه مولکول DNA بیشتر باشد احتمال وقوع جهش در آن نیز بیشتر خواهد بود .

۱۳-در انسان کروموزوم ها از بزرگ به کوچک شماره گذاری می‌شوند مثلا کروموزوم شماره‌یک بزرگترین و کروموزوم های ۲۱ و ۲۲ کوچکترین هستند.

۱۴- در همانند سازی دو طرفی در پروکاریوت ها تنها یک نقطه آغاز همانند سازی وجود دارد.

۱۵- به ازای هر نوکلئوتید یک گروه فسفات داریم.

۱۶- آنزیم هیلیکاز با شکستن پیوند هیدروژنی موجود بین جفت بازهای مکمل باعث باز شدن دو رشته می‌شود.

۱- ATP آدنوزین تری فسفات تفاوتی که با باز آدنین دارد در تعداد فسفات است.

۲-اگر تعداد قند های ریبوز و گروه‌های فسفات را داشته باشیم(نسبت این دو با هم برابر است) می توانیم نسبت باز های پورینی(A وG ) و پریمیدینی(C وUو T) را با تقسیم بر دو کردن بدست آوریم.

۲۰- باز های مشترک بین RNA و DNA عبارتند از A وG وC .

۲۱- نتیجه همانند سازی DNA یک زنجیره‌ی قدیمی و یک زنجیره‌ی جدید است که به هر یک از سلول های دختری می‌رسد.

برای خرید محصول فوق ، روی دکمه خرید زیر کلیک کنید .

۳ Comments

Add a Comment
  1. با عرض سلام خدمت شما
    من یه سوالی داشتم که هر چی سرچ میکنم پیدا نمیکنم
    میخاستم بدونم اون اعدادی که کنار ساختار دی ان ای قرار میدهند چرا بعضیاشون پریم دارن
    مثلا یجا نوشته شده ۳ و در جایه دیگری نوشته شده ۳پریم
    اگر لطف کنید پاسخ رو به ایمیل بنده ارسال کنید ممنون میشم

    1. مهدی اصغری عظمی

      هر DNA دارای دو رشته هست که هر رشته خودش دارای دو سر هست که یک سر اون ۵ پریم و یک سر دیگه ۳ پریم هست که سر ۵ پریم یک رشته در مقابل سر ۳ پریم رشته مقابل قرار میگیره .

  2. سلام
    یه سوال داشتم اونم اینه که تعداد پیوند قند فسفات و قند باز و پیوند های فسفو دی استر تو دنا و رنای خطی و حلقوی چنده؟هرچی میگردم پیدا نمیکنم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *