مَن جاء؟ اَحمدُ جاء . در این مثال نقش من مبتدا و محلا مرفوع است .
مَن رأیتَ ؟ رأیتُ مریمَ . نقش من در جمله استفهامی مفعول به و محلا منصوب است .
مَن هو ؟ هو علی ٌ . نقش من خبر مقدم و محلاً مرفوع است .
الی مَن سلّمتَ ؟ سلّمتُ الی مریمَ . نقش من ،مجرور به حرف جر است
بعد از ما و ماذا ؟ اگر فعل بیاید و آن فعل لازم باشد ما و ماذا ؟ نقش فاعل می گیرد و اگر متعدی باشد ما
و ماذا نقش مفعول به دارد مثال :
ماذا تصنعونَ ؟ نصنعُ سفینهً نقش ماذا مفعول به و محلاً مرفوع است .
ماذا سَقَط َ؟ سقط الفنجانُ در اینجا نقش ماذا فاعل ومحلا مرفوع است .
واگر اسم بیاید نقش ما خبر مقدم است : ما تلک ؟ هی عصای . نقش ما خبر مقدم و محلا مرفوع است
درباره اعراب کیف هم بحث مفصل است بنابر این به ذکر چند مورد بسنده می کنم :
کیف َحالُک ؟ حالی جیّدٌ . نقش کیف خبر مقدم و محلاً مرفوع است .
کیف َ خرج َ علیّ ٌ الی السوق ؟ خرجَ عاجلا ً . نقش کیف حال مفرد و منصوب است .
أینَ اگر بعد از حروف جر نیاید همیشه در جوابش مفعول فیه قرار می گیرد و نقش مفعول فیه دارد .
الی أین َ سافرتِ ؟ سافرتُ الی ایرانَ . نقش أین مجرور به جار است
أین َ جلسنا ؟ جلسنا حول َ الشجره ِ . نقش أین مفعول فیه است .
متی عدتَ (رجعتَ ) ؟ رجعتُ صباحاً نقش متی مفعول فیه و منصوب .
إعراب کَیفَ :
۱- کیف در جملات اسمیه خبر مقدم و محلاً مرفوع است : کیف حالُک؟
۲- در جملات اسمیه اگر قبل از افعال ناقصه باشد : خبر مقدم افعال ناقصه و محلاً منصوب است مانند:
کیف کان دورُ التلامیذ فی الحربِ المفروضه؟
۳- در جملات فعلیه : اگر فعل آن تام باشد غالباً حال و محلاً منصوب است : کیف ذهبت الی المدرسهِ؟ ذهبتُ
الی المدرسهِ ماشیاً .
۴ – چنانچه از کیفیت نوع انجام گرفتن فعل سؤال کند ( نه از حالت فاعل یا مفعول ) نقش آن مفعول مطلق و
محلاً منصوب است مانند: کیف جئتَ؟ جئتُ سریعاً در اصل جئتُ مجیئاً سریعاً است .
۵- هر گاه قبل از افعال دو مفعولی واقع شود ، مفعول دوم این افعال می باشد : کیف ظننتَ علیاً ؟ ظننتُه مجتهداً .