مقدمه:
بیش از بیست سال است که درباره اچ. آی. وی. و “ایدز” هشدار داده میشود. ایدز تا به حال جان میلیون ها انسان را گرفته است و در سرتاسر جهان هر ساله میلیون ها انسان به ویروس “HIV” آلوده میشوند. تاکنون هیچ راهی برای درمان قطعی آن پیدا نشده است. داروهای در دسترس هم، تنها فاصله زمانی آلودگی به ویروس تا بروز علائم به بیماری را طولانی تر میکنند. بسیاری از مردم درباره ایدز چیزهایی میدانند، اما متاسفانه کسانی هم هستند که ابتدایی ترین آگاهی را درباره هویت واقعی “HIV” ندارند. برخلاف پندارهای اولیه و اطلاعات نادرستی که در ایران و کشورهای منطقه وجود داشت، همه بیماری ایدز را مختص همجنس بازان مرد و کشورهای پیشرفته میدانستند. ایدزدر هر قشری ازجمله در بین بیماران خونی، معتادان، جنین مادران مبتلا و همینطور زن وشوهرمشاهده شده و قابل سرایت است. “ایدز” بیمار خود را انتخاب نمیکند. عدم آگاهی، درک و توجه مردم و به خصوص جوانان به راههای انتقال ویروس ایدز، شانس بیشتری برای ورود به بدن اشخاص و سرایت آن را به جامعه میدهد. هیچ تفاوتی هم ندارد که این اشخاص به کدام قشر تعلق دارند. ایدز یک بیماری است، گناه نیست. راههای پیشگیری و سرایت آن را یاد گرفته وبدانیم چگونه خود را از آلوده شدن به این ویروس حفاظت کنیم و در صورت برخورد با اشخاص مبتلا با آنان مانند یک بیمار، نه “گناهکار” رفتار کنیم و بدانیم برخورد صحیح با آنان چگونه باید باشد.
بیماری ایدز نوعی بیماری کشنده است که در حال حاضر به یک مشکل جهانی مبدل شده و عامل بیماری نوعی ویروس است که مبدا اولیه آن کاملا مشخص نیست. ویروس ایدز قدرت آلوده کنندگی و سرایت پذیری بالایی دارد و به نام ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) نامیده میشود. زیرا موجبات ضعف دستگاه دفاعی و ایمنی بدن انسان را فراهم میآورد، بطوری که بدن نمیتواند در مقابل هر بیماری هرچند ضعیف، از خود مقاومت نشان دهد. مراحل فعالیت ویروس ایدز در بدن انسان چیست؟ ویروس در بدن انسان مراحل مختلفی را طی میکند که یکی از آنها دوره فعالیت پنهان است. در این مرحله ویروس در حال رشد و تکثیر است و پس از آن که شرایط از هر نظر آماده شد حملات خود را شروع میکند و سبب نابودی سلولهای دفاعی و مرگ انسان میشود.
HIV چیست؟
HIV یک ویروس است. ویروس موجود زنده بسیار کوچکی است که فقط در داخل سلول زنده میتواند تکثیر کند و منتشر شود. اما نمیتواند به تنهایی به زندگی خود ادامه دهد. ویروس برای زندگی و تکثیر به بدن یک میزبان نیاز دارد. زمانی که ویروس به بدن شخصی راه پیدا کرد، شروع به تکثیر یا به عبارت دیگر شروع به شبیه سازی و از خودش درسلولهای بدن این شخص میکند. یک ویروس میتواند سلولهایی را که داخل آن جای گرفته و از آن تغذیه میکند ، معیوب کرده و به آنها آسیب برساند. این یکی از راههایی است که بدن را آلوده کرده و بیماری را بوجود می آورد. سیستم دفاعی بدن مجموعه ای از سلولها است که در بدن شما با ویروسها و عفونتها مقابله میکند. در انسان، سیستم دفاعی بدن معمولا ویروسها را به سرعت یافته و از بین میبرد. اشخاص آلوده، HIV را از شخص دیگری که پِیش از این آلوده شده است دریافت میکنند، و در صورت آلوده شدن، همینطور میتوانند آلودگی به ویروس را به شخص دیگر انتقال دهند. در واقع این راهی است که HIV شیوع پیدا کرده و منتشر میشود. HIV مخفف “ویروس نقص ایمنی انسان” است. در دنیا آن را با نام “Human Immuno-deficiency Virus” میشناسند. به کسانی که آلوده به HIV شده اند، HIV positive ، +HIV’ و میگویند.
چرا HIV خطرناک است؟
اگر سیستم دفاعی بدن به ویروس حمله کرده و آن را میکشد، پس چرا HIV یک مشکل است؟
ویروسهای مختلف به قسمتهای متفاوت بدن حمله میکنند. بعضیها ممکن است به پوست، دیگری به ششها و یا قسمتهای دیگر حمله کنند. سرماخوردگیهای عمومی هم به وسیلهی یک ویروس ایجاد میشوند. چیزی که ویروس HIV را چنین خطرناک میسازد، این است که مستقیماً سیستم دفاعی بدن را هدف قرار داده و به آن حمله میکند. جایی که معمولاً بدن را از شر ویروسها رها میکند. این ویروس به طور مشخص به نوع خاصی از سلولهای سیستم دفاعی بدن حمله میکند که بدون آنها مبارزه با سیستم دفاعی بدن برای ویروس بسیار راحت است و HIV میتواند بدون درد سر در تمام بدن منتشر شود. این فرایند قابل رویت نیست وهیچ راهی وجود ندارد تا بتوانیم با مشاهده اشخاص تشخیص بدهیم که شخصی آلوده به ویروس HIV است. تنها یک نوع تست خون، آن هم حدود سه ماه بعد از وارد شدن اولین ویروس به بدن میتواند وجود آن را در خون آشکار کند. ممکن است شخصی که آلوده به ویروس HIV شده است، تا سالهای سال کاملاً سالم به نظر رسد و خود را در سلامت کامل احساس کند. ممکن است که حتی اطلاعی از آلودگی خود به ویروس نداشته باشد. هنگامیکه سیستم دفاعی بدن تقلیل یافت و ضعیف شد ، مبتلایان بطورشدید و روزافزونی نسبت به بیماریها آسیب پذیر میشوند. بیماریهایی که معمولاً در شرایط طبیعی بسیار ساده درمان میشوند.
ایدز چیست؟
نام بیماری ایدز(AIDS = Acquired Immuno Deficiency Syndrome) به معنی نقص ایمنی اکتسابی است. یک سیستم دفاعی زیان دیده و معیوب نه تنها به وسیلهی ویروس HIV، که در مرحله اول به آن حملهور شده آسیب دیده است ، بلکه همچنین با عفونتهای دیگر مورد حمله قرار میگیرد. این سیستم دفاعی آسیب دیده، دیگر برای مقابله با ویروسهایی که حتی تا پیش ازاین مزاحمتی برایش نداشتند را ندارد. ویروس HIV دفاع بدن را روز به روز کاهش میدهد ، تا حدی که هر میکروبی حتی میکروبهای بسیار ضعیف هم فرصت پیدا میکنند که فرد مبتلا را بشدت بیمار کنند. همچنان که زمان میگذرد، شخصی که به ویروس HIV آلوده شده است، نسبت به قبل بیشتر و بیشتر به بیماری مبتلا میشود. معمولاً چندین سال بعد از آلودگی و ورود ویروس به بدن، آن ها مبتلا به بیماریهای خاص ناشناخته و عجیب متعددی میشوند. این مرحله ای است که میگویند فرد به ایدز مبتلا شده است. در این دوره که فرد به بیماریهای وخیم و خطرناک جدی دچار میشود، تعداد سلولهای دفاعی در بدن او کمتر از میزان طبیعی در افراد سالم است. در کشورهای مختلف تفاوتهای اندکی در تعریف این مرحله وجود دارد که چه زمانی یک شخص را آلوده به ویروس HIV ویا شخص را مبتلا به بیماری ایدز و یا بنامند. ایدز ( Acquired Immune Deficiency Syndrome ) یک حالت به شدت وخیم است ودر این مرحله بدن دفاع بسیار ضعیفی در برابر هر نوعی از عفونت و بیماری را دارد.
از زمان آلودگی به ویروس تا مبتلا شدن به بیماری ایدز چه مدت طول میکشد؟
بدون درمان دارویی،ایدز معمولاً در یک دوره که ممکن است به طور متوسط گاه تا ١٠ سال هم به درازا بکشد، بدون علامت است و تازه بعد از این مدت علائم آن ظاهر گشته و بیماری پیشرفت میکند. این فاصله زمانی آلودگی تا بیماری، ازفردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله وضعیت سلامتی فرد و عادات بهداشتی وی ارتباط دارد. این میانگین با میزان رعایت بهداشت فردی ارتابط مستقیم دارد. در کشورهای فقیر، کسانی که توانایی تهیه تغذیه کافی و بهداشت را ندارند ممکن است که بروز علائم پیشرفت بیماری سریعتر باشد. داروهای درمانی HIV تنها میتوانند زمان بین آلودگی به ویروس تا بروز علائم ایدز را طولانی تر کنند. پزشکان معمولاً سعی میکنند تا قبل از زمانی که بیماری نمایان شود، به شخص شانس عمرطولانی تری را بدهند.
علائم بیماری چگونه ظاهر میشود؟
با کاهش قدرت سیستم دفاعی به مرور زمان بدن آماده ابتلا به عفونتها و سرطانهایی میشود که به طور معمول در مردم عادی دیده نمیشوند ، این بیماریها بصورت بیماریهای ریوی ، اسهالهای شدید و مزمن ، تبهای طولانی ، کاهش وزن ، اختلالات شخصیتی ، بیماریهای مغزی وپوستی خود را نشان میدهند که درنهایت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهد شد.
◄ علائم اصلی ایدز:
• کاهش وزن بیشتر از ۱۰ درصد.
• اسهال مزمن بیشتر از یک ماه.
• تبهای متناوب یا ثابت بیش از یک ماه.
◄ علائم فرعی:
• سرفه پایدار به مدت بیش از یک ماه.
• عفونت پوستی منتشر همراه با خارش.
• تبخالهای عود کننده.
• برفک دهانی.
• عفونت تبخالی مزمن پیشرونده و منتشر.
• بزرگ شدن عمومی غدد لنفی آلودگی به ویروس ایدز دلیل ابتلا به بیماری ایدز نیست ولی سرانجام تقریباً بطوراجتناب ناپذیری به بیماری ایدز منتهی میشود.
یکی از اولین راههای شناخت یک بیماری، شناخت علائم و مراحل مختلف سیر بیماری است. با این شناسایی میتوان از گسترش و توسعه بیماری در مراحل اولیه جلوگیری نمود.
علائم آلودگی بیماری ایدز بسیار پیچیده است و دارای مراحلی است که الزاماً همهی آنها در افراد آلوده مشاهده نمیشود. این مراحل عبارتند از:
◄ مرحله اول ، عفونت حاد:
در اغلب موارد در صورتی که تعداد کافی ویروس ایدز وارد بدن فردی شود ، بعد از چند هفته علائمی نظیر تب ، گلودرد،بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات ، سر درد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، اسهال و گاهی دانههای جلدی و یا تظاهرات عصبی ظاهر میگردد. این علائم اختصاصی نبوده و شباهت کاملی با نشانههای بسیاری ازبیماریهای دیگر دارد. چون خود بخود ظرف یک تا دو هفته بهبودی حاصل میگردد ، کمتر اتفاق می افتد که بیماری دراین دوره تشخیص داده شود. بعلاوه از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی که نشانگر آلودگی فرد است حدود ۲ تا ۱۲ هفته و گاهی تا۱۶ ماه طول میکشد. در این فاصله زمانی ، فرد، آلوده بوده و ممکن است سایرین را آلوده کند.
◄ مرحله دوم، بدون علامت:
پس از بهبودی خود بخودی مرحله حاد، بیمار وارد مرحله بدون علامت میشود که بر حسب نوع ویروس آلوده کننده از۱۰تا ۱۷ سال طول میکشد. در این مدت شخص آلوده هیچگونه علامتی از بیماری را بروز نمیدهد و به ظاهر کاملاً سالم است ولی برای دیگران آلوده کننده میباشد. این مرحله نزد کودکان کوتاهتر است و در این مرحله شخص دیگران را مبتلا میکند. در این دوره آزمایش خون مثبت است. کنترل انتشار ویروس در این مرحله مشکل میباشد.
◄ مرحله سوم بزرگی منتشر و پایدار غدد لنفاوی:
دراین مرحله غدد لنفاوی بزرگ شده و به شکل قرینه و بدون درد، در بیش از دو نقطه بدن بجز ناحیه کشالهی ران ظاهر میشوند و حداقل ۳ ماه باقی میمانند.
◄ مرحله چهارم، مرحله قبل از ایدز و حالات وابسته به ایدز:
قبل از بروز نهایی بیماری ، عوارضی ظاهر میشود که به آن علائم ایدز میگویند و عبارتند از:
• کاهش وزن بیشتر از۱۰درصد وزن سابق.
• اسهال به مدت بیشتر از یک ماه.
• تب به مدت بیشتر از یک ماه.
• عرق شبانه.
• خستگی، بیحالی و ضعف.
این علائم را مقدمه استقرار کامل ایدز که پایان طیف بیماری میباشد ، به حساب می آورند. در برخی موارد، بی قراری، بی اشتهایی، دل درد و سردرد وجود دارد و تغییرات عصبی منجر به از دست دادن حافظه و آسیب اعصاب محیطی میشود. این علائم معمولاً متناوب است ولی کاهش وزن در اکثر بیماران وجود دارد و پیشرونده هم میباشد. بسیاری از بیماران در این مرحله دچار ضایعات پوستی، مخاطی و ضایعات دائم و یا عود کننده دهانی و یا ناحیه تناسلی به علت ویروسهای مختلف میشوند.
◄ مرحله پنجم، ایدز:
مرحله نهایی آلودگی ، بروز علائم ایدز است. در این مرحله به علت کاهش شدید قدرت دفاعی بدن، شخص مستعد ابتلاء به بسیاری از عفونت میشود که علائم بسیار متنوعی دارند و درنهایت بیمار را از پای در می آورند. در این مرحله ممکن است انواعی از سرطانها نیز دامنگیر فرد مبتلا شوند.
ویروس HIV از چه راههایی سرایت میکند؟
◄ تماس جنسی نا امن:
شایعترین راه سرایت تماس جنسی است. ویروس ممکن است از فرد آلوده به شریک جنسی اش، (مرد به زن، زن به مرد، مرد به مرد و یا زن به زن) منتقل شود. آلودگی از طریق تماس جنسی ٨٠ درصد کل موارد را شامل میشود. وجود بیماریهای مقاربتی مثل سوزاک، سفلیس و همچنین زخمهای دستگاه تناسلی خطر آلودگی را چند برابر خواهد کرد. زنان بیشتر در معرض خطر آلودگی به وسیله شریک زندگی خود قرار دارند. زیرا احتمال انتقال از مرد به زن بیشتر از زن به مرد است.
◄ استفاده مشترک از سرنگ و سوزن آلوده جهت تزریق:
استفاده از سرنگ و سوزن آلوده بصورت مشترک در معتادین تزریقی، یکی ازشایع ترین راههای سرایت ویروس HIV است.
◄ سرایت از طریق خون و فرآوردههای خونی:
استفاده از خون و فرآوردههای خونی آلوده به ویروس HIV از دیگر راههای انتقال است. خون قدرت آلوده کنندگی بالایی دارد.
◄ سرایت از مادرآلوده به جنین در داخل رحم ویا کودک درطی دوران شیردهی:
ویروسHIV ممکن است از مادر آلوده به جنین در دوران حاملگی، هنگام وضع حمل یا کمیبعد از زایمان انتقال یابد. شیر دادن یکی از راههای سرایت آلودگی از مادر به فرزند است. در کودکان آلودگی به ویروس HIV بسرعت به طرف ایجاد بیماری ایدز پیشرفت میکند و شانس زنده ماندن کودک هم کم است.
◄ راههای دیگر سرایت عبارتند از:
پیوند اعضا از بافتهای آلوده. خالکوبی با سوزن مشترک. سوراخ کردن گوش توسط سوزن و وسایل آلوده. استفاده از مسواک و تیغ ریش تراش شخص بیمار. ختنه با وسایل آلوده. این ویروس ازطریق خون، منی (همچنین شامل مایعی که قبل ازمنی خارج میشود)، ترشح واژن، مقعد ویا بریدگیها وزخم ها وارد شود. پوست سالم یک سد بسیار قوی دربرابر ورود ویروس HIV وسایر ویروسها وباکتریها است.
سلام.چیه ده درصدی که از بدن کم میشه
دوست گرامی میشه بیشتر توضیح بدید ؟ متوجه سوالتون نشدم .
اون ده درصدی که تو اول بیماری ایدز کم میشه از بدن کجا میره آخه من لباسم تو لباسشویی شستم چون بوی بدی میداد نفر بعدی که لباسش شست مبتلا شد.
سلام آیا امکان مبتلا کردن در دوره پنجره می باشد؟ مثلا شخص خودش آزمایشش منفی است ولی ممکن است در دوره ی پنجره باشد. آیا می تواند کسی را مبتلا کند؟