ترجیع بند

ترجیع بند از چند قطعه شعر تشکیل شده است که هر کدام از این قطعه شعرها دارای قافیه و وزن یکسان هستند و در آخر هر رشته شعر یک بیت یکسان با قافیه ای جداگانه تکرار می شود. 

بهترین ترجیح بندهای مربوط به سعدی ، هاتف و فرخی است. 

از ترجیع بندهای معروف ادبی فارسی ترجیع بند هاتف است که بیت ترجیع آن این است: 

که نیکی هست و هیچ نیست جز او —– وحده لا اله الا هو

نمونه ای از ترجیع بند از دیوان سعدی

دردا که به لب رسید جانم —– آوخ که ز دست شد عنانم 

کس دید چو من ضعیف هرگز —– کز هستی خویش در گمانم 

پروانه ام اوفتان و خیزان —– یکبار بسوز و وارهانم 

گر لطف کنی به جای اینم —– ورجور کنی سرای آنم 

بنشینم و صبر پیش گیرم —– دنباله کار خویش گیرم 

زان رفتن و آمدن چگویم —– می آیی و می روم من از هوش 

یاران به نصیحتم چه گویند —– بنشین و صبور باش و مخروش 

ای خام، من این چنین در آتش —– عیبم مکن ار برآورم جوش 

تا جهد بود به جان بکوشم —– و آنگه به ضرورت از بن گوش 

بنشینم و صبر پیش گیرم —– دنباله ی کار خویش گیرم 

ای بر تو قبای حسن چالاک —– صد پیرهن از جدائیت چاک 

پیشت به تواضع است گویی —– افتادن آفتاب بر خاک 

ما خاک شویم و هم نگردد —– خاک درت از جبین ما پاک 

مهر از تو توان برید هیهات —– کس بر تو توان گزید حاشاک 

بنشینم و صبر پیش گیرم —– دنباله ی کار خویش گیرم 

** توضیح: به علت طولانی بودن ترجیع بند تنها قسمتهایی از آن انتخاب شده است که نشان دهنده ساختار شعری ترجیع بند باشد. 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *