به دنیای بازار بورس و سرمایه خوش آمدید. در این پست مفاهیم اولیه بازار بورس را مرور می کنیم.
اولین سئوالی که ممکنه به ذهن شما بیاد اینه که بورس قانونیه یا نه ؟ آیا مشکل شرعی داره یا نه؟ چقدر میشه بهش اعتماد کرد که سرمایه مون رو بالا نکشه.
در پاسخ باید بگم که سرمایه گذاری در بورس به دلیل ماهیت کاریش قطعا از سود بانکی شرعی تر هست. چون در بانک تقریبا یک سود ثابت میدن که برخی علما بهش ایراد وارد میدونن ولی در بورس عملا شما سهام شرکتی را میخرید که در سود یا زیان اون شرکت شریک میشوید و اینکار هیچ مشکلی نداره.
از نظر قانونی هم طی سنوات گذشته از بدو تاسیس سازمان بورس همه دولتها اعم از چپ و راست این سازمان را حمایت کرده اند و علاوه بر دولت ، قوه مقننه و قوه قضاییه هم در پیشبرد اهداف اون همسو هستن و با وضع قوانین حمایتی ، به کمک سرمایه گذاران آمده اند
و اما سئوال مهمی دیگری که وجود داره اینه که سرمایه ما را چه کسی تضمین میکنه؟
و در واقع تا زمانی که شما معامله ای انجام نداده اید سرمایه اولیه شما تضمین شده هست ولی بعد از اینکه شروع به خرید سهام میکنید این امکان داره که ارزش سهام پایین بیاد یا بالا بره
پس اگر شما سهامی بخرید که ارزش اون در روز فروش کمتر از مبلغ اون در روز خرید باشه قطعا بخشی از سرمایه تون رو از دست میدید
ولی متقابلا اگر بتوانید سهام ارزشمندی را بیابید که ارزشش رو به افزایش باشه نه تنها اصل سرمایه اولیه بلکه سود اون هم تضمین شده هست و مشکلی برایتان پیش نخواهد آورد
سازمان بورس سازمانی است که مدیریت معاملات سهام را بعهده گرفته ولی برای اینکه یک خریدار و یک فروشنده به هم برسند از ابزار واسطی استفاده کرده بنام کارگزار
این کارگزار را اگه بخوام خیلی ساده تعریف کنم تقریبا کار بنگاه معاملات املاکی را در خصوص خرید و فروش ملک بازی میکنه
یعنی خریدار به کارگزار میگه من سهام فلان شرکت را به نرخ اینقدر خریدارم اگه فروشنده ای هست به من خبر بده
و در مقابل فروشنده هم میره به کارگزار میگه من اینقدر سهام فلان شرکت دارم که می خوام به این مبلغ بفروشم
تراکنش معاملات بورس تقریبا روزانه به تعداد ۱۵۰ هزار بار معامله صورت میگیره که تعداد ۲٫۵ میلیارد سهم توسط این تعداد معامله خرید و فروش میشه. مبلغ ریالی این حجم معامله روزانه هم تقریبا ۶۰۰ میلیارد تومن هست
بله تعجب نکنید . روزی ۶۰۰ میلیارد تومن ارزش سهامی هست که داره توی بورس اوراق بهادار تهران خرید و فروش میشه
و این حجم بالای معاملات باعث شده که شما در هر زمان بتوانید با قیمت مناسب خرید انجام بدین و از اون مهمتر هر زمان که نیازی به سهام مربوطه نداشتین بتونین با کمترین زمان ممکن اونو بفروشین.
عملا قدرت نقد شوندگی سهام در سازمان بورس بسیار بالاست. هر چند ضریب نقدشوندگی هر شرکت با شرکت دیگر متفاوت هست ولی در کل متوسط زمان انتظار برای فروش در مظنه قیمت روز خیلی ناچیزه
یه مطلبی باید همین ابتدا عرض کنم که من اصول کلی و قواعد کلی رو خدمتتون عرض میکنم ولی استثنائاتی هم داره که به مرور ارائه خواهد شد. پس تا زمانی که حداقل ها خدمتتون نگفته ام برای معامله عجله نکنید
به عنوان مثال فرض کلی اینه که سهام در کمترین زمان ممکن بفروش میرسند . ولی گاهی به دلایلی که بعد توضیح میدم، صف فروش تشکیل میشه و تعداد فروشندان آنقدر زیاد میشه که به ازای هر فروشنده خریداری وجود ندارد. در این حالت ارزش سهام اونقدر افت میکنه تا خریداری براش پیدا بشه
در مقابل حالت دیگری هم اتفاق میفته که به صف خرید تعبیر میشه
در این حالت سرمایه گذاران به دلایلی احساس میکنن که ارزش سهام بیش از مبلغی است که الان وجود داره و تعداد زیادی تقاضا برای خرید اون سهام ارائه میشه در حالی که در اون قیمت به تعداد کافی فروشنده وجود نداره. در این حالت قیمتها اونقدر بالا میره تا فروشنده ها راضی به فروش شوند و تعادل در بازار ایجاد بشه
احتمالا برخی روزها در اخبار شنیده اید که عنوان شده امروز بورس تهران سبزپوش بود. یا رکورد شاخص را شکست
و یا شنیده اید که در اخبار خبر از افول بورس توکیو یا نیویورک یا عربستان داده و عنوان شده بورس این کشورها قرمزپوش شده
همه بورسهای دنیا یک مکان فیزیکی دارند که معاملات در آنجا انجام میشه و برای تسهیل در ارائه خدمات به سرمایه گذاران هم یک تالار برای ارائه اطلاعات به افرادی که قصد خرید یا فروش دارند تخصیص داده اند
در این تالار اطلاعات ابتدایی مورد نیاز سرمایه گزاران روی تابلویی دیجیتال ثبت میشه. قیمتهایی که نسبت به روز قبل افزایش داشته رو به رنگ سبز و قیمتهایی که نسبت به روز قبل کاهش داشته را به رنگ قرمز نشان میدهند
سازمان بورس این قیمتها را به یک شاخص عددی تبدیل میکنه بطوریکه افزایش در قیمت ها باعث بزرگتر شدن شاخص و کاهش قیمتها باعث کوچکتر شدن شاخص میشه. حالا اگه شاخص کل پایان روز ، نسبت به ابتدای روز بیشتر باشه اون روز ، روز خوب بورس بوده و اکثر قیمتها افزایشی بوده در غیر اینصورت روز بد بورس بوده
با همه این تفاصیل در روز بد بورس هم تعدادی از سهام شرکتها افزایشی هستند ولی میانگین کل شرکتها نزولی بوده
روزهای کاری سازمان بورس از روز شنبه تا چهارشنبه به استثناء روزهای تعطیل هست
ساعت کاری سازمان بورس هم از ساعت ۹ صبح هست تا ۱۲:۳۰
البته سرمایه گذاران می توانند از ساعت ۸:۳۰ درخواستهای خود را ارسال کنند
چه درخواست خرید و چه درخواست فروش
خارج از این ساعت هیچگونه عملیاتی در بورس انجام نمیشه
سئوال دیگری که مطرح میشه اینه که شما با چه مقدار سرمایه میتونین وارد بورس شوید
جواب اینه که هیچ محدودیت مالی وجود نداره و شما با مثلا ۱۰۰ هزار تومن هم میتونین وارد شوید و ضمنا سقف هم نداره
قراره انشاله هم مزایا و هم معایب کار سرمایه گذاری رو خدمتتون عرض کنم. شاید بعضی افراد معایب کار رو بهتون نگن یا معایب بازار رو کمرنگ تر بگن.
یکی از مواردی که باید صادقانه گفته بشه و سئوال خیلی ها هم هست اینه که با چه مقدار زمان میتونیم در بورس فعالیت کنیم
ممکنه بعضی شما را مجاب کنن که با نیمساعت کار روزانه هم میتوانید در بورس موفق شوید. ولی من میگم ممکنه صرف عمل خرید یا فروش یا اوردر گذاری بیش از نیمساعت زمان نبره ولی اگه قرار بر این باشه که بدون تحقیق و تفحص بخواهید سهامی را بخرید و اصطلاحا خرید احساسی انجام بدین مطمئنا موفق نخواهید شد
برای یک خرید نیمساعته باید چندین ساعت روی اون سهم و سهمهای دیگر تحلیل کنید و باید فرصت لازم برای این تحلیلها را داشته باشید
حتی اگر زمان این تحلیلها را خارج از وقت رسمی معاملات و مثلا در شب قبل انجام داده باشین
در ابتدای پست عنوان کردم که بورس یکی از پراسترس ترین کارها هست
گاهی اتفاق میفته که شما فکر میکنید که با توجه به نکاتی که آموخته اید باید قیمت این سهم بالا بره و خرید کنید. در ادامه ممکنه روند برابر انتظار شما اتفاق نیفته و قیمت کاهش پیدا کنه. اگر شما انتخاب درست انجام داده باشین احتمال اینکه حتی پس از کاهش قیمتها دوباره قیمتها صعودی بشه وجود داره. ولی این شما هستین که باید بدون استرس و بدون ترس از دست دادن سرمایه صبر کنین تا روند بازار در مسیر تحلیل قرار بگیره. اگر شما سهامی که قیمتش کاهش پیدا کرده را نفروشید و صبر کنید تا بالا بره ضرری نخواهید کرد
پس دقت کنید که ضرر یا سود زمانی محقق میشه که شما پوزیشن خرید را ببندید. یعنی سهامتون رو بفروشید
ضمنا شما باید مرتب تحلیلهاتون رو آپدیت کنید و هر زمان که به این نتیجه رسیدید که نگهداری اون سهام ارزش نداره چه سهم دارای سود باشه و چه در حال ضرر باید اون سهم را بفروشید
مطلب دیگری که لازمه در همین ابتدا عنوان کنم اینه که هیچ سرمایه گذاری نمیتونه ادعا کنه که صد در صد معاملاتش سودده بوده
بلکه یک سرمایه گذار موفق کسی است که برآیند معاملاتش مثبت هست. به عنوان مثال از هر ۱۰ معامله ۷ معامله موفق و ۳ معامله ناموفق داشته
پس تا اینجای کار چندتا نکته کلیدی:
اول اینکه احساسی معامله نکنید
دوم اینکه شانسی معامله نکنید
سوم اینکه نه ترس به خود راه دهید نه بی پروا معامله کنید
به این معنی که اگر تحلیلها میگه وقت خرید سهامی است شک نکنید و زمان را از دست ندهید و اگر شک دارید و یا تحلیلها ، سیگنال محکم خرید نمیدهند دیگه از خیر معامله بگذرید .
یادتون باشه خرید نکردن در اون روز و نگهداری اصل سرمایه بهتر از اینه که سرمایه تون کاهش پیدا کنه . حتی اگه فردا متوجه شدید که قیمت اون سهم افزایش پیدا کرده.
در این شرایط به هیچ عنوان خودتان را شماتت نکنید که فرصتی را از دست دادید
جلسه بعد اطلاعات بیشتری در خصوص شرایط پذیرش شرکتها در بورس ، نماد شرکتها ، کد بورسی معامله گران ، روش کار کارگزاران ، اطلاعات سازمان بورس ، کدال ، نوع سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلندمدت ، تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال و ارتباط آنها با نوع سرمایه گذاری EPS ، DPS ، ٍP/E و خلاصه ای از سایت رسمی بورس را خدمتتون عرض میکنم