قواعد عربی ۲۰

قواعد درس هفتم از کتاب سوم راهنمایی

     تعریف جمله : به مجموع چند کلمه که در کنار هم قرار می گیرند و معنای کاملی می دهند را جمله می گوئیم .

    جملات در عربی به دو قسمت تقسیم می شوند :   ۱ –  جمله اسمیه   ۲-  جمله فعلیه

تعریف جمله اسمیه : به جمله ای گفته می شود که با اسم شروع شود. حالا اسم ها عبارتند از  : ۱- کلمه هایی که دارای  ( ال ) می باشند  مثل :  الجدار    السیاره

       ۲- کلمه هایی که دارای تنوین  ( ــــًــــٍـــــٌـــ ) می باشند  مثل : معلمٌ  ،  شاکراً  ، حمامهٍ

      ۳ –  تمام ضمائر  ( ضمیرهای منفصل و متصل ) هو ، هما ، هم ، هی ، هما ، هن ، انتَ ، انتما ، انتم ، انتِ ، انتما ، انتنَّ ، انا ، نحنُ  ، ـهُ ، ـهما ، ـهم ، ـها ، ـهما ، ـهُنَّ ، ـکَ ، ـکُما ، ـکم ، ـکِ ، ـکما ، ـکنَّ ، ـی ، ـنا

       ۴- اسم های اشاره ( دور و نزدیک ) هذا ، هذه  ، هذان ، هاتان ، هولاء  ، اولئک

      ۵- کلمه های پرسشی ( استفهامی )  من ، ما ، این ، کیف ، ماذا ،

      ۶- کلمه مونث که به ( ه ) ختم می شود .

     اجزاء جمله ی اسمیه عبارتند از :         مبتدا        +        خبر

   به جمله های زیر توجه کنید :

         اللهُ  قادرٌ  …..  التلمیذُ  ناجحٌ  …..  علیٌ عامِلٌ  …..   هِیَ مُعلِّمَهٌ  …..  ذلِکَ  طالِبٌ

     پنج کلمه ی الله ، التلمیذ ، علی ، هی و ذلک همه اسم هستند و چون این جملات با اسم شروع شده اند همگی جمله ی اسمیه هستند .

   جملات اسمیه از دو بخش اصلی مبتدا و خبر تشکیل شده اند :

    ۱- مبتدا : به اسمی که در اول جمله ی اسمیه می آید مبتدا می گوییم .

    ۲- خبر : به آن قسمت از جمله ( اسم یا فعل یا حرف )  که معنی و مفهوم مبتدا را تکمیل می کند و در باره ی مبتدا اطلاعات می دهد خبر می گوییند.

مثال :       اللهُ    قادرٌ                      فاطمهُ     طبیبهٌ

             مبتدا      خبر                    مبتدا        خبر

خصوصیات مبتدا و خبر

         ۱-  مبتدا همیشه دارای علامت رفع ( ضمه ( ــُــ ) یا تنوین  رفع ( ـــٌــ ) است.

         ۲ –  خبر هایی که اسم هستند دارای همین علامت می باشند. مانند:

               اَلطِّفلُ                            صَغیرٌ

              مبتدا مرفوع                  خبر مرفوع

         ۳-  نام اشخاص اگر مونث باشد، تنوین نمی گیرد . مانند  :  فاطمهُ  طَبیبهٌ .

کلمه ی فاطمه چون اسم شخص و مونث است ، تنوین نگرفته است.

        ۴ – ضمیر و اسم اشاره می تواند مبتدا واقع شوند . مانند :

            هُوَ    تِلْمیذٌ                             هذِهِ   طالِـبَـهٌ

      ۵ –  خبر ممکن است اسم یا فعل و یا از نوع حرف و اسم ، باشد . هرگاه خبر فعل یا حرف باشد ، آخرش مرفوع نمی باشد ، مثال:

     ۱ –  حمیدٌ  طالِبٌ  ( طالب چون اسم است تنوین رفع گرفته است )

                خبر مرفوع

     ۲- الطالِبُ  خَرَجَ  مِنَ الْـمدرَسَهِ  .    ( خبر از نوع جمله ی فعلیه  )

                   خبر از نوع جمله ی فعلیه

      ۳ – التلمیذُ  فِی  الْبیتِ . ( حرف و اسم )

             خبراز نوع حرف و اسم

      ۴- هرگاه مبتدا  ( الـ )  نداشته باشد معمولا تنوین می گیرد و اگر ( الـ ) داشته باشد فقط حرکت می گیرد .

مثال :   مَـجیـدٌ   طالِبٌ                  اَلْـبَـحْـرُ   واسِِعٌ

 ۵ –  هرگاه اسم مثنی مبتدا یا خبر واقع شود با  ( انِ )  نوشته می شود.

        مانند :  التلمیذانِ  مجتهدانِ .

           مبتدا           خبر

۶- هرگاه جمع مذکر سالم مبتدا یا خبر واقع شود با  ( ونَ ) نوشته می شود .

     مانند : اَلْمُومِنونَ   مُوَدَّبونَ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *