وساطت در ازدواج از جمله اعمالی است که نشان از توجه مومنان به وضعیت برادران دینی خود در جامعه دارد و در کلام اهل بیت سفارش شده است.
نکاح، سنت رسول خدا(ص) است و جزو نیازهای ضروری بشر به شمار می رود، اما متأسفانه به علت سختی شرایط اقتصادی و ناهموار بودن بستر اشتغال و معیشت برای جوانان؛ سن ازدواج بالا رفته و سبب به وجود آمدن تبعات نامطلوب بسیاری در جامعه می‌شود.
وساطت برای ازدواج دو جوان و قرار دادن شرایط معقول برای مراسم عقد و عروسی نه تنها ازدواج را آسان می‌کند، بلکه در نزد خداوند بسیار پسندیده است؛ تا آنجا که در کلام اهل بیت مدح شده است.
وساطت در ازدواج بدان معنا است که مؤمنان نسبت به وضعیت و شرایط برادران دینی خود بی تفاوت نیستند و هر اقدامی در جهت اصلاح و صلاح آنان باشد انجام می دهند و چه اقدامی بهتر و حیاتی‌تر از معرفی کردن دو جوان به یکدیگر به منظور ازدواج و برپایی سنت پیامبر.
پس از معرفی دو جوان به یکدیگر آسان گرفتن مراسم عروسی از جمله تعیین مهریه های قابل پرداخت و معقول از جمله سفارشات پیامبر اکرم و خاندان عصمت و طهارت است، اما متأسفانه مهریه در برخی مواقع مورد بازیچه قرار گرفته است و از معنا و هویت اصلی خویش خارج شده است. مانند آنکه برخی مهریه خود را یک کیلو بال مگس، یک شقه بدن، هزار رز سیاه و…. قرار داده اند. این گونه مهریه‌ها را می توان غیر معقول و کودکانه دانست.
هرچند که در اسلام ادای مهریه بسیار مهم و جدی است و در احادیث فردی را که قصد دادن مهریه را نداشته باشد، دزد و زانی لقب داده‌اند اما لازم به ذکر است که مقدار مهریه نیز نه تنها باید معقول باشد، بلکه باید در حد و توان وسع داماد باشد تا خدای ناکرده بعد از گذشت چند صباحی از زندگی خوش و شیرین در پشت میله‌های زندان مشاهده نشود.
در این پنچ پگاه با محوریت وساطت در ازدواج به کلام اهل بیت رجوع کردیم تا قدر و ارزش این مساله بر همگان آشکار شود و در مسیر خیر و معرفی دو جوان به یکدیگر گام بردارند.
حدیث اول: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «هر کس شاهد ازدواج مرد و زن مسلمان شود، رحمت حق او را در برمىگیرد و ثواب هزار شهید برایش مىنویسند و براى هر گامى که برمىدارد، ثواب یک پیغمبر دارد و براى هر کلمهاى که جهت اصلاح طرفین بگوید، ثواب عبادت یک سال مىبرد و به خانه خود باز نمىگردد، مگر اینکه آمرزیده شده است.»(۱)
حدیث دوم: پیامبر اکرم(ص) فرمود:«هر کس در ازدواج زن و مردى تلاش کند، خداوند به تعداد هر مویى از بدنش شهرى در بهشت به او کرامت مىفرماید و پاداشش مانند کسى است که پیغمبرى را خریده و در راه خدا آزاد کرده و اگر موقع رفتن به خانه خود از دنیا برود، در قیامت جزو شهیدان خواهد بود.»(۲)
حدیث سوم: اسماعیل بن مسلم سکونى از جعفر بن محمّد از پدرش از پدرانش علیهم السّلام روایت کرده که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود: با ارزشترین زنان امّت من آن زنى است که از نظر سیما خوشروترین، و از حیث مهریه کمتر از دیگر زنان باشد».(۳)
حدیث چهارم: عمر سنگینى مهریه را منع کرد و گفت: «هر کسى مهر دختر خود را سنگین قرار دهد من آن مهریه را در بیت المال جاى خواهم داد» عمر پنداشته بود که چون پیامبر فاطمه را به پانصد درهم به ازدواج امیرالمؤمنین در آورده بود، بالا بودن مهریه، حرام است. در برابر این سخن عمر زنى به پا خواست و به او خاطر نشان کرد که خداوند فرموده «و آن زن را قنطارى مال دادهاید.» و آشکار شد که این آیه نص در حلال بودن میزان مهریه است. عمر گفت: «همه مردم، حتّى زنان پردهنشین از عمر فقیهترند».(۴)
حدیث پنجم: امام صادق(ع) فرمود: سه گروه از زنها هستند که خداوند ایشان را عذاب نمىکند و با حضرت فاطمه علیه السّلام محشور مىگرداند؛ و به هر کدام ثواب هزار شهید و ثواب یک سال عبادت مىدهند، (اول) زنى که بر غیرت شوهرش صبر کند، و (دوم) زنى که بد خلقى شوهر را تحمّل نماید (و سوم) زنى که مهریه خود را به شوهر ببخشد.(۵)
پی‌نوشت‌ها:
۱٫ إرشاد القلوب / ترجمه سلگى؛ ج۱؛ ص۴۵۷ دیلمى، حسن بن محمد، إرشاد القلوب/ ترجمه سلگى- قم، چاپ: اول، ۱۳۷۶ش.
۲٫ دیلمى، حسن بن محمد، إرشاد القلوب/ ترجمه سلگى – قم، چاپ: اول، ۱۳۷۶ش.إرشاد القلوب / ترجمه سلگى ؛ ج۱ ؛ ص۴۵۷
۳٫ ابن بابویه، محمد بن على، ترجمه من لا یحضره الفقیه – تهران، چاپ: اول، ۱۳۶۷ش. ترجمه من لا یحضره الفقیه ؛ ج۵ ؛ ص۱۳
۴٫ علامه حلى، حسن بن یوسف بن مطهر، نهج الحقّ و کشف الصدق/ ترجمه کهنسال – تهران، چاپ: اول، ۱۳۷۹ ش.
۵٫ دیلمى، حسن بن محمد، إرشاد القلوب/ ترجمه سلگى – قم، چاپ: اول، ۱۳۷۶ش.
منبع:خبرگزاری دانشجو