یکی از تحلیلهایی که به سرمایه گذار کمک میکنه که تصمیم منطقی ورود به بازار و یا خروج از بازار بگیره ، تحلیل قاندمنتال هست.
اخبار عمومی ، سیاسی ، اقتصادی حاکم در جامعه بخشی از این تحلیلهاست. بطوریکه در شرایط رشد اقتصادی و یا حتی ثبات اقتصادی ورود به بازار را توجیه میکنه
بخش دیگری از تحلیلهای فاندامنتال به بررسی تخصصی حسابهای مالی شامل صورتهای مالی و سایر گزارشات مرتبط با شرکتهاست
شرکتها موظفند این اطلاعات را بموقع و دقیق در اختیار همه علاقمندان بازار قرار دهند
البته باید به اطلاع شما برسانم که تحلیل صورتهای مالی شامل ترازنامه و سود و زیان ، و بویژه صورت جریان وجوه نقد و منابع و مصارف از عهده هر کسی برنمیاد و نیاز به تخصص داره، ولی از آنجا که سایر معامله گران هم از این قاعده مستثنا نیستند جای نگرانی وجود نداره
بسیاری از تحلیلگران هم از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند که عمومیت بیشتری داره
ولی ما اینجا هم بخشی از تحلیل فاندامنتال را تشریح خواهیم کرد و هم تحلیل تکنیکال را
و اما مبحث تحلیل فاندامنتال:
یکی از مباحثی که در این گروه میگنجه بحث سود و زیان شرکت ها هست
برای روشن شدن موضوع مطالبم را با مثال مطرح میکنم
فرض کنید شرکت الف توی صورت سود و زیانش عنوان کرده که ۸۰۰ میلیون تومن سود کرده و شرکت ب گفته ۶۰۰ میلیون تومن سود داشته
اگر شما بخواهید سهام یکی از این دو شرکت را بخرید کدام را میخرید ؟ شرکت الف ؟
مشروط به اینکه سایر مشخصات برابر باشه بله
حالا فرض کنید شرکت الف ۱۰ میلیون سهم داره و شرکت ب ۵ میلیون سهم
یعنی ۸۰۰ میلیون شرکت الف قراره بین ۱۰ میلیون سهم تقسیم بشه و ۶۰۰ میلیون شرکت ب بین ۵ میلیون سهم تقسیم بشه
پس شاخصی که میتونه به ما کمک کنه اینه که این شرکت قراره به ازای هر سهم چقدر سود کنه . و نه اینکه کلا قراره جقدر سود داشته باشه
به این نسبت میگن eps
بزرگتر بودن این نسبت نشاندهنده اینه که سهام این شرکت نسبت به سایر شرکتها مزیت داره
نکته مهم : به هیچ عنوان از یک نسبت برای تصمیم گیری استفاده نکنید و چه بسا علیرغم مثبت بودن یک نسبت ، نسبتهای دیگر دارای ضعفی باشه که اون حسن رو بپوشونه و باعث گمراهی شما بشه
نکته دیگری که مهمه یک سرمایه گذار بدونه اینه که شرکتها مجاز هستند همه سودشون رو در پایان سال تقسیم نکنن و بخشی از اون رو صرف ذخیره قانونی ، طرحهای توسعه و یا ذخیره احتیاطی کنند
فرض کنید eps شرکت الف ۷۰۰ ریال و eps شرکت ب ۶۰۰ ریال باشه ولی شرکت الف تصمیم بگیره ۴۰۰ ریال به هر سهم پرداخت کنه و شرکت ب تصمیم بگیره ۵۰۰ ریال از سود را به سهامداران پرداخت کنه. حالا شما کدام شرکت را انتخاب میکنید ؟
پس یه نسبت دیگه اهمیت پیدا کرد که بهش میگیم dps یعنی سود پرداختی به ازای هر سهم
خاطر اعضای گروه هست که گفتیم سود سهام هر شرکت به کسی تعلق میگیره که در روز مجمع صاحب سهام هست
حالا اینجا باید بدونیم که آن بخشی از سود به سهامدار تعلق میگیره که در مجمع مصوب شده که پرداخت بشه
حالا تکلیف اون فرضا ۲۰۰ ریالی که پرداخت نشده چی میشه ؟ اگر فرضا بعد از ۱۰ سال شرکت تصمیم بگیره که پرداخت کنه به کسی تعلق میگیره که در آخرین مجمع همون ۱۰ سال بعد مالک سهام هست
چه بسا شرکتی در سالی زیانده باشه ولی تصمیم بگیره سود سنوات قبل را پرداخت کنه
پس هم eps مهمه ، هم dps
نسبت دیگری که در بورس خیلی مهمه p/e هست
فرض کنید eps شرکت الف ۷۰۰ هست و eps شرکت ب ۶۰۰٫ خوب در صورتی که در سایر نسبتها با هم برابر باشند منطقی اینه که شما سهام شرکت الف را بخرید
ولی فرض کنید قیمت سهام شرکت الف ۳۰۰۰ ریاله و قیمت سهام شرکت ب ۱۰۰۰ ریال
اگر شما تصمیم بگیرید که ۱۰ هزار سهم از شرکت الف را بخرید کلا ۳ میلیون تومن باید بابت سهام سرمایه گذاری کنید تا در پایان سال ۷۰۰ هزار تومن سود بده
ولی اگر ۱۰ هزار سهم شرکت ب را بخرید شما یک میلیون تومن بابت خرید سهام داده اید چون هر سهم ۱۰۰۰ ریال بوده . و در پایان سال هم ۶۰۰ هزار تومن سود سهام دریافت خواهید کرد چون eps اون ۶۰۰ ریال بوده
پس نسبتی که خیلی مهمه اینه که شما به ازای چه مبلغی از اصل سرمایه ، قراره چه مبلغی سود دریافت کنید
به این نسبت میگن p (قیمت) به e (سود)
و بصورت p/e نمایش میدهند
باز هم تاکید میکنم صرفا با دیدن یک سیگنال ، دست به معامله نزنید. باید بصورت جامع همه جوانب امر را در نظر بگیرید
در پستهای بعد اطلاعات بیشتری در این خصوص ارائه خواهم کرد
شما میتوانید از سایت tse.ir اطلاعات eps ، dps ، p/e شرکتهای مختلف را بررسی و برای تمرین تحلیل خودتون رو داشته باشین
یک مطلبی که لازمه توضیح بدم اینه که سرمایه گذاران بازار سرمایه علاوه بر رصد کردن روند سنوات قبل هر شرکت ، به اطلاعات بودجه ای و پیش بینی نسبتهای آتی شرکتها هم نظر دارند.
شرکتهای پذیرفته شده در بورس موظفند حداقل هر سه ماه یکبار پیش بینی سود و زیان خودشون رو توی سایت کدال codal جهت اطلاع عموم منتشر کنن
و ضمنا علاوه بر دوره های سه ماهه هر وقت که تغییرات عمده در پیش بینی ها صورت بگیره هم باید اطلاعات را منتشر کنند .
پیش بینی های شرکتها مبنای عمده تصمیمات سرمایه گذاران را تشکیل میده
فرضا شرکتی در سه ماهه اول از سال مالی عنوان میکنه که eps من ۶۵۰ هست. بعد از گذشت ۶ ماه از سال با عملکردی که میبینه ممکنه بیاد بگه eps من در پایان سال ۷۰۰ خواهد شد. و بعد از ۹ ماه ممکنه بازار فروشش رونق بگیره و مطمئن بشه که eps به ۷۵۰ هم خواهد رسید. در اینصورت سیگنال خوبی برای خرید این سهام خواهد بود. البته باز هم تاکید میکنم با ثابت ماندن بقیه پارامترها
ولی در عمل اتفاقی که میفته اینه که به میزانی که امید برای بهبود سود اتفاق میفته و تقاضا برای خرید اون سهام بالا میره ، قیمت سهم هم افزایش پیدا میکنه. اینکه افزایش قیمت سهام ، به چه میزان تفاوت eps بالا رفته را توجیه خواهد کرد و ارزش خرید خواهد داشت ، به پارامترهای دیگر هم بستگی داره که در پستهای بعد به آن میپردازیم.