خطبه ۱۵۴ – خطبه در آن شگفتیهاى آفرینش شبپره را بیان مىکند

از خطبه هاى آن حضرت است

که در آن شگفتیهاى آفرینش شب پره را بیان مى کند

حمد خدایى را که اوصاف از رسیدن به حقیقت معرفتش مانده اند، و عظمتش

عقول را بازداشته پس راهى براى رسیدن به نهایت ملکوتش نیافتند. اوست اللّه

آن پادشاه حق آشکار، ثابت تر و آشکارتر است از هرچه دیده ها مى بیند. قدرت عقول

به حدّ و اندازه اى براى حضرتش نرسیده تا مانندى برایش بیابد، و اوهام به تقدیرى براى او راه نیافتند

تا مانندش در وهم درآمده باشد. موجودات را بدون نقشه قبلى، و مشورت با مشاور،

و کمک مددکار آفرید. آفرینش او به دستورش کامل شد، و به طاعتش گردن نهاد، فرمانش را

اجابت کرد و ردّ ننمود، و تسلیم او شد و به مخالفتش برنخاست.

از لطائف صنعت و شگفتیهاى حکمتش که به ما نشان داده همانا اسرار پیچیده حکمت آمیزى

است که در این شب پره ها تدبیر نموده، شب پره هایى که روشنى روز که گشاینده دیده هر چیزى است

چشم آنها را مى بندد، و تاریکى شب که دیده هر زنده اى را مى بندد چشم آنها را باز مى کند، و چگونه

چشمشان پوشیده شده که توان مدد گرفتن از نور آفتاب درخشان را ندارند تا به راههاى خود

خود راهنمایى شوند، و در پرتو خورشید به آنچه باید بشناسند برسند،

و چسان خداوند آنها را با تلألؤ نور خورشید از راه سپردن در امواج روشنایى آن مانع شده،

و در لانه هاى خود از رفتن در قلب روشنایى پنهان نموده! در روز روشن

پلکهاى دیدگانشان را به روى هم مى اندازند، و شب تار را براى خود چراغ روشن قرار داده اند که بدان

واسطه به دنبال رزق خود مى روند. تاریکى شب آنها را از دیدن باز نمى دارد، و آنها نیز در

سیاهى شب از حرکت بازنمى ایستند. اما همین که خورشید نقاب از چهره بیندازد، و روشنى

روز آشکار شود، و نورش تا درون لانه سوسمارها وارد

گردد، شب پره ها پلکهاى دیده را روى هم اندازند، و از معاش به آنچه در

تاریکى شب به دست آورده اند تغذیه کنند. پاک است خدایى که شب را براى آنها روز

و سبب جلب معاش قرار داد، و روز را براى آنها زمان آرامش و استراحت مقرر فرمود، و براى آنها

بالهایى از گوشتشان قرار داد تا در وقت نیاز به پرواز آیند، گویى بالشان لاله هاى

گوشند اما بدون پر و چوبه آن، ولى جاى رگها را در آن بالها

مى بینى. دو بال دارند که نه آنقدر ظریف اند که وقت پرواز پاره شوند، و نه آنچنان سخت که مانع پرواز گردند.

پروازمى کنند درحالى که جوجه هایشان به آنان متّصل و به مادران پناهنده اند، هرگاه بنشینند جوجه ها هم مى نشینند،

و هر وقت پرواز کنند با آنان در حرکتند، و از مادران جدا نشوند تا هنگامى که اعضاى آنها محکم گردد،

و بالها براى پرواز آماده باشد، و راه کسب روزى و اقدام به مصالح خود را

بدانند. پاک است خدایى که پدیدآورنده هر موجودى است بدون نمونه اى که پیش از او از غیر او

آفریده شده باشد.