دستور زبان فرانسه

صرف فعل ( بودن )  être

ما هستیم                     nous sommes    ( نو سُوم ْ )      

من هستم                     je suis      ( ژُ سویی )
شما هستید                  vous êtes    (  وو ز ِتْ   )     

تو هستی                      tu es      (    تو اِ     )
آنها هستند (مذکر)          ils sont    (  ایل سُنْ )     

او هست (مذکر)              il est      (    ایل اِ    )
آنها هستند (مونث)         elles sont    ( اِ لْ سُنْ  )      

او هست (مونث)             elle est      (     اِ ل ا  ِ )  

برای منفی کردن آن از دو کلمه ne  در اول و  pas  در آخر فعل être  استفاده می شود :

ما نیستیم         nous ne sommes pas    ( نو نْ سُوم ْ پَ  )   

 من نیستم        je ne suis pas ( ژُ نْ سویی پَ )
شما نیستید      vous n’ êtes pas    (   وو نِتْ  پَ      )   

تو نیستی                 tu n’ es pas   ( تو  ن ِ پَ  )
آنها نیستند (مذکر)      ils ne sont pas    (  ایل نُ سُنْ پَ  )  

او نیست (مذکر)          il n’ est pas   (  ایل ن ِ پَ  )
آنها نیستند (مونث)     elles ne sont pas    ( اِ لْ نُ سُنْ پَ  )   

او نیست (مونث)         elle n’ est pas   (  اِ ل ن ِ پَ  )  

مثال :
من دانشجو هستم                                     je suis etudiant      

ما در خانه هستیم               nous sommes dans une maison

او دانشجو نیست                            elle n’ est pas etudiante      

شما خوشحال نیستید                   vous n’ êtes pas heureux

صرف فعل ( داشتن ) avoir

ما داریم                      nous avons    (  نو  زاوُنْ   )         من دارم                    j’ ai      (    ژ ِ     )
شما دارید                     vous avez    ( وو زاو ِ      )         تو داری                   tu as      (    تو ا َ  )
آنها دارند (مذکر)                   ils ont    (    ایل زُنْ  )         او دارد (مذکر)              il a      (   ایل ا َ  )
آنها دارند (مونث)              elles ont    (    اِ لْ زُنْ  )          او دارد (مونث)         elle a      (   اِ ل ا َ  )  

برای منفی کردن آن مانند فعل être  از دو کلمه  ne  در اول و  pas  در آخر آن استفاده می شود.

مثال :
من دو برادر دارم                             j’ ai deux frѐre             

 ما خواهر نداریم         nous n’ avons pas une soeur

افعال در فرانسه به سه گروه می باشند. گروه یک (که آخر آنها به er ختم می شود) ، گروه دو (که آخر آنها به ir ختم می شود) و گروه سه (که آخر آنها به re ختم می شود).

مثال :    

گروه یک     :       aimer
گروه دو       :       partir
گروه سه     :         dire

افعال گروه یک به جز دو مورد همگی با قاعده هستند. به طور مثال برای فعل aimer (دوست داشتن) داریم:

ما دوست داریم                   nous aimons     ( نو ز ِ مونْ )    

من دوست دارم                   j’ aime     (   ژ ِ مْ  )

شما دوست دارید                vous aimez     (   وو ز ِ م ِ  ) 

تو دوست داری                    tu aimes     (    تِمْ   )

آنها دوست دارند (مذکر)        ils aiment     (   ایل ز ِمْ  )

او دوست دارد (مذکر)            il aime    ( ایل ِ مْ  )   

آنها دوست دارند (مونث)       elles aiment     (    اِل ز ِمْ   ) 

او دوست دارد (مونث)           elle aime     (  اِ لِ مْ  )

در مثال بالا علامت های فعل با حروف پر رنگ تر نشان داده شده اند.  علامت سوم شخص جمع ( ent ) نوشته می شود ولی خوانده نمی شود

مثال :

من سینما را دوست دارم             j’ aime le cinéma         

ما موزیک را دوست داریم    nous aimons la musique

برای منفی کردن آن نیز مانند همه افعال دیگر در فرانسه، از ne … pas  استفاده می شود:   

مثال :

من اپرا را دوست ندارم                je n’ aime pas l’ opéra 

آنها مسافرت را دوست ندارند    ils n’ aiment pas voyager

هرگاه بخواهیم دو فعل را پشت سر هم بیاوریم فعل دوم به صورت مصدر نوشته می شود:

مثال :

من نگاه کردن را دوست دارم                J’ aime regarder

که در مثال دیده می شود ، فعل اول ( aime ) همراه با علامت اول شخص مفرد نوشته شده در صورتی که فعل دوم (regarder ) به صورت مصدر نوشته شده است.

از افعال مهم این گروه می توان به aimer ( دوست داشتن ) ، adorer (دوست داشتن خیلی زیاد ) ، regarder (نگاه کردن ) ، écouter ( گوش دادن )،voyager ( مسافرت کردن ) ، chercher ( جستجو کردن ) ، détester ( متنفر بودن ) ،préfѐrer ( ترجیح دادن ) و … را نام برد.
دو فعل envoyer (فرستادن) و aller (رفتن) در این گروه بی قاعده هستند. صرف فعل aller به صورت زیر می باشد:

ما می رویم             nous allons      ( نو زالون )        من می روم              je vais     ( ژُ و ِ   )
شما می روید            vous allez      (  وو زاو ِ  )         تو می روی               tu vas     ( تو وَ   )
آنها می روند (مذکر)        ils vont      (  ایل وُنْ  )        او می رود (مذکر)       il va        ( ایلْ وَ  )
آنها می روند (مونث)    elles vont     (  اِ لْ وُنْ  )         او می رود (مونث)      elle va    (  اِ لْ وَ  )

حرف تعریف
در زبان فرانسه قبل از هر اسم یک حرف تعریف می آید. اگر اسم معرفه باشد (یعنی آن را می شناسیم) برای مذکر ازLe و برای مونث از La استفاده می شود در غیر این صورت اگر آن اسم برای ما ناشناخته بود (نکره) برای مذکر از Un و برای مونث از Une استفاده می شود.

مثال:

                                  آنها یک خانه دارند                           ils ont la maison
                                  آنها خانه ای دارند                         ils ont une maison

در مثال اول، ما به فرض ،خانه آن اشخاص را می شناسیم و چون کلمه maison مونث است پس باید از La استفاده کنیم. در مثال دوم، به فرض، خانه آن اشخاص را ندیده ایم و نمی شناسیم و فقط می گوییم که آنها خانه ای دارند ، بنابراین باید از une استفاده کنیم.

موقعی که جلوی فعلی از حرف تعریف استفاده کنیم آن فعل به اسم تبدیل می شود. به طور مثال :

                من مسافرت را دوست دارم                                   j’ aime le voyager
من مسافرت کردن را دوست دارم                               j’ aime voyager

همانطور که دیده می شود، درجمله اول هدف دوست داشتن مسافرت است ولی در جمله دوم هدف دوست داشتن انجام مسافرت می باشد.

برای کلمات جمع و معرفه از Les و برای نکره از Des استفاده می شود
مثال :
                               سلام دوستان                          bonjour des amis
عصر بخیر بچه ها                    bonsoir les enfants

نحوه سوالی کردن
در ابتدا بهتر است با برخی از کلمات پرسشی در زبان فرانسه آشنا شویم :
          où      (او)  کجا         
    quand      ( کان)  کی ، چه موقع  ( برای مونث آن : quande )
 comment      ( کُمان)  چطور  
    combien      ( کُمبی یَن)  چند تا
  pourquoi      (پوق کوآ ) چرا
     quel      ( کِل)  کدام ، چه  ( برای مونث آن : quelle )

چند نکته :
۱ – در تلفظ کلمه où  باید دقت کرد که با کلمه ou ( یا ) اشتباه نشود

 ۲ – می توان کلمه پرسشی را در آخر جمله آورد
مثال :
کجا می روی ؟                     ?  tu vas où        ( تو   وَ   او )
یا اینکه کلمه پرسشی را در ابتدای جمله آورد که در این صورت جای فاعل و فعل عوض می شود ( انورسیون )
مثال :
کجا می روی ؟                     ?  où vas tu        ( او   وَ   تو )

 ۳ – همواره بعد از کلمه combien کلمه de می آید و سپس کلمه ای که می خواهیم شمارش شود

مثال :

چند نوشیدنی می خوری ؟      ?  combien de boissons tu prends   ( کُمْبی یَن دُ بوآسون تو پقان )

۴ – نوع دیگر سوالی کردن، استفاده از est – ce que ( آیا ) می باشد

 مثال :

آیا شما ماشین دارید ؟           ? est – ce que vous avez la voiture   ( ا ِسْ کُ وو زاو ِ لا ووآتوق )

در ترکیب آن با کلمه que که در اینجا به معنی ( چه ) می باشد و در ابتدای جمله قرار می گیرد ، جمله qu’ est – ce que حاصل می شود که به معنی ( چی ، چه ) می باشد

مثال :

تو چی می خوری ؟       ?  qu’ est – ce que tu prends         ( کِسْ کُ تو پقان )

نکته : کلمه que در زبان فرانسه دارای معانی زیادی است                   

est – ce que با تعدای از کلمات پرسشی دیگر نیز ترکیب می شود

مثال :

چه موقع می آیی ؟           ?  quand est – ce que tu viens         ( کاندِسْ  کُ  تو  ویَن )
تو کجایی ؟                              ?   où est – ce que tu es         ( او ا ِ سْ کُ تو ا ِ   )
کجا می روی ؟                          ?  où est -ce que tu vas         ( او ا ِ سْ   کُ   تو  وَ  )

نکته : همانطور که ملاحظه می کنید وقتی کلمه پرسشی در ابتدای جمله همراه با est – ce que می آید دیگر انورسیون نمیشود

۵ – کلمه qui در زبان فرانسه دارای معانی زیادی است. یکی از معانی آن ( چه کسی ) است و معنی استفهامی دارد

مثال :

کیست ؟                                                           ?  qui est – ce

چه کسی می تواند بگوید چند بچه در اتاق است ؟

?  qui peux dire il y a combien d’ enfants dans une chmbre  

بعد از کلمه combien همواره de می آید و بعد از آن کلمه ای که می آید اگر قابل شمارش باشد باید به صورت جمع آورده شود مثلا در مثال فوق چون کلمه enfant (بچه) قابل شمارش است به صورت جمع نوشته شده. البته توجه داشته باشید که تلفظ آن تغییر نمی کند. ( کُمبی یَن دان فان)

نکته : یکی از کلمات بسیار مهم در جملات سوالی، کلمه quoi است و معادل کلمه what در زبان انگلیسی است و به معنی (چی) می باشد. این کلمه هم می تواند در ابتدا و هم در انتهای جمله قرار گیرد.

مثال:

چی می گی؟              ?  tu dis quoi

نکته : جمله il y a به معنی ( وجود دارد ) می باشد و بر عکس آن il n’ y a pas ( وجود ندارد ) است. 

و در آخر ، یک جمله سوالی که زیاد مورد استفاده قرار می گیرد : 

چه اتفاقی افتاده است ؟ ( موضوع چیست )   qu’ est – ce qui se passe  ( کِسْ کیسْ پَسْ )

و یک جمله مترادف با جمله فوق:

چی شده ؟ (چی وجود داره)   qu’ est – ce qu’ il y a      ( کِس کی لی یا )

صفات ملکی

در ابتدا به معرفی صفات ملکی می پردازیم :

همانطور که ملاحظه می کنید برای کلمات مذکر باید از مالکیت مذکر و برای مونث از مالکیت مونث استفاده کرد. همچنین اگر کلمه ای که جمع است به مالکیت درآید باید از مالکیت جمع استفاده کرد. در این حالت مذکر و مونث فرقی ندارد.

مثال :

این کتاب من است          C’ est mon livre
این ماشین تو است         C’ est ta voiture
این والدین او است        C’ est ses parents

تنها نکته ای که در این باره وجود دارد این است که برای کلمات مونثی که با حرف صدادار ( e , a , u , o , i , y ) شروع می شوند باید از مالکیت مذکر استفاده کرد

مثال :

این دانشگاه من است         C’ est mon université
دوستم                                             Mon amie                         

مواردی درباره Accents

آکسان ها به غیر از یک مورد که بر اساس قاعده خاصی به کار می روند بقیه مخصوص یک کلمه هستند و شکل آن کلمه به صورتی است که آکسان دارد. مثلا ما در فارسی می نویسیم (خواهر) و نه (خاهر) ، حال شخصی که فارسی بلد نیست حتما می پرسد چرا می نویسید (خواهر) و چرا (خوا) به جای خا به کار رفت و یا مثلا (خواست) و یا (خویش) . آکسان ها هم در شکل آن کلمه به کار می روند و نمی توان گفت که این آکسان در این کلمه برای چیست همانطور که در فارسی برای (خوا) داشتیم. در کل آکسان ها تقریبا به هر کدام از سه شکل باشند وقتی روی حرف eکه صدای ( اُ ) می دهد بیایند صدای آن را به ( اِ ) مانند فارسی تغییر می دهند. صدای e در آخر کلمه تلفظ نمی شود ولی اگر آکسان داشته باشد باید آن را تلفظ کرد.

من ترجیح می دهم           (   ژُ  پ ِ قِفِ ق )        je préfѐre

اما مورد استفاده با قاعده از آکسان ها موقعی است که می خواهیم زمان گذشته بسازیم. زمان گذشته یا به قول فرانسوی ها، پاسه کمپوزه، به دو شکل است یکی برای افعال حرکتی مانند رفتن ، آمدن، خارج شدن و یکی برای افعال معمولی. البته گروه بندی افعال هم موثر است و گذشته افعال دسته سوم به صورت بی قاعده است.

طریقه ساختن زمان گذشته ( passé composé ) – قسمت اول

ابتدا برای افعال گروه اول که کافیست حرف r را از آخر مصدر آن فعل حذف کرده و روی e آکسان بگذارید قبل از آن هم فعل کمکی داشتن avoir را به صورت متناسب صرف کنید

مثال : در اینجا فعل نگاه کردن را در دو حالت گذشته و حال می بینید

نگاه کردم  j’ ai regardé     ( ژ ِ قُگ َ قْ دِ )      نگاه می کنم je regarde   ( ژُ قُ گَ قْ د )
نگاه کرد  il a regardé     ( ایلَ قُگ َ قْ دِ )       نگاه می کند  il regarde  ( ایل قُ گَ قْ د )

در زیر گذشته فعل جستجو کردن برای همه صیغه ها آمده است

 برای افعال گروه دوم کافیست حرف r را از آخر آن حذف کنید و  روی e آکسان بگذارید مانند قبل هم فعل کمکی avoirرا قبل از آن صرف کنید

مثال: فعل خوابیدن dormir و انتخاب کردن choisir

خوابید            il a dormi              انتخاب کردند     ils ont choisi

چند نکته محاوره ای

در زبان فرانسه نیز به مانند فارسی در محاوره و صحبت های عامیانه تفاوت هایی وجود دارد بین آن چیزی که می نویسند و آن چیزی که می خوانند که به دو جمله زیر توجه کنید

نمی دانم  ( ژُ نُ سه پا ) je ne sais pas         من هستم    ( ژُ سویی )    je suis 

تلفظ معمولی آنها مشخص است ولی تلفظ عامیانه آنها به صورت زیر است

شه پا          je ne sais pas              شویی          je suis

نکته بعدی درباره کلمه ne برای منفی کردن است. در زبان عامیانه این کلمه را در پشت فعل استفاده نمی کنند و فقط از pas در آخر آن استفاده می کنند. پس اگر می خواهید زبان عامیانه را یاد بگیرید سعی کنید خود را عادت دهید که فقط برای منفی کردن از pas استفاده کنید

نگاه نمی کنم                 je regarde pas

نکته بعدی درباره کلمه nous (ما) است. در زبان عامیانه و حتی در بعضی کتابها به جای nous از on استفاده می کنند و صرف افعال آن مانند سوم شخص مفرد یا il و elle است. یکی دیگر از موارد مصرف on زمانی است که می خواهیم در مورد افراد مجهولی صحبت کنیم. مثلا در فارسی این جمله را در نظر بگیرید ” میگن برگشتی شیراز” حال در زبان فرانسه به جای کلمه (میگن) می گویند on

چی بخوریم ؟                                ?  on mange quoi 
در فرانسه چی میگن ؟             ?  en france on dit quo