قافیه چیست ؟ ردیف چیست ؟ انواع قافیه

تعریف قافیه چیست ؟

هر شعر نظمی باید قافیه داشته باشد. برای تعریف قافیه باید بگوییم : به کلماتی که در انتهای هر مصراع بیایند + هم وزن باشند + در حرف آخر با هم مشترک باشند ، قافیه گفته می شود.

تعریف ردیف چیست ؟

تعریف ردیف اینگونه است : به کلماتی که دقیقاً عین هم باشند و بعد از قافیه بیایند ، ردیف می گویند. یک شعر یا یک بیت می تواند ردیف نداشته باشد یا می تواند دارای باشد که به آن مردّف می گویند.

مثالی برای شعر مردف :

مسلمانان مرا وقتی دلی بود ….. که با وی گفتمی گر مشکلی بود

به گردابی چو می افتادم ازغم …..  به تدبیرش امید ساحلی بود

بود در مصراع اول،دوم و سوم ردیف است و دلی،مشکلی و ساحلی قافیه است

مثال برای شعر بدون ردیف:

ای نعمت ولایت تو، بهترین نعـم …..  وی لطف بی نهـایت تو شامل امم
هم کاشف الغمومی و هم باقر العلوم ….. هم چشمه کمالی و هم منبع حکم

کلمات نِعَم،اُمَم و حکم ردیف نیستند (چون قرار ما این بود که ردیف ها عین هم باشند) پس اینها قافیه می باشند.

نکته:

آوردن ردیف اختیاری است و شاعر میتواند ردیف را نیاورد. اما اگر در بیت اول شعری ردیف آورده شد شاعر باید در ابیاتی بعدی هم ردیف را بیاورد، وگرنه شعر ناقص است.

انواع قافیه را بشناسید

انواع قافیه چیست ؟ در یک دسته بندی قافیه را به چهار بخش : قافیه متوالی – درونی – میانی – پایانی تقسیم می کنند.

قافیه درونی آن است که قافیه اضافی دقیقا در وسط مصرع ها نمی آید گرچه از نظر وزن قرینه یکدیگر هستند:

هم رنگ رویش در چمن گل با سمن گردیدمی

دایم به بویش چون صبا گر چمن گردیدمی

این بیت قافیه پایانی نیز دارد.

قافیه درونی در اوزانی که هر مصرع آنها به دو بخش مساوی تقسیم می شود ، آخر سه نیم مصرع اول بیت می تواند قافیه دار باشد، این نوع قافیه را می توان قافیه میانی نامید.

قافیه میانی کاربرد زیادی دارد:

در رفتن جان از بدن، گویند هر نوعی سخن

من خود به چشم خویشتن دیدم که جانم می رود

قافیه پایانی در این نوع شعر قافیه اضافی در پایان مصرع ها یا ابیات و قبل از قافیه اصلی می آید:
طرفه می دارند یاران صبر من بر داغ و درد

داغ و دردی کز تو باشد خوشتر است از باغ و ورد

و یا

ای از مکارم تو شده در جهان خبر

افکنده از سیاست تو آسمان سپر

۲۵ Comments

Add a Comment
  1. الهه یوسفی

    خیلی عالی بود . ممنون

  2. ممنون عالی بود❤

  3. خیلی خیلیییی جالب و مفید بود . مرسیییی

  4. عالی بود و توضیحات کامل بود

  5. خوبه
    با تشکر☺

  6. سلام خوب بود ممنون ☺

  7. ممنون عالی بود😍😍😍

  8. سلام خیلی عالی بود
    عالی

  9. از بین واژگان زیر آنهایی که میتوانند با هم ؛ هم قافیه شوند انتخاب کنید و بنویس

    امیر-شتا-آباد-سپید-خمیر-فریاد-پیدا

    لطفا اینو بهم بگین و کمکم کنین

    1. مهدی اصغری عظمی (معین تبریزی)

      آباد و فریاد
      امیر و خمیر

  10. عاااالیبیییی🥰

  11. عالییی❤❤

  12. عالی بود ممنون

  13. ایخدا عشقم 🌸🌸🌸🌸❤❤❤❤♥♥♥♥

  14. من که چیزی نفهمیدم اگه میشه یه نفر به طور خلاصه بگه😔🙏🏻🙏🏻

  15. مبینا جهانی

    عالی ممنونم ازتون👌

  16. ساده اما عالی 😘

  17. قافیه باید هم وزن هم باشد؟

  18. حسن حیران

    سلام خیلی عالی بود مرسی

  19. حسن حیران

    مرسی خوب بود

  20. خیای خوب بود

  21. با تشکر آیا شعر ذاتا دارای قآفیه هست یاخیرو یا مثل ردیف می تواند داشته باشد یا نداشته باشد؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *