نوشتار زیر، به بررسی علمی رفتار غذایی مرسوم ایرانی پرداخته است.
۱- زرشک پلو با مرغ و باقلا پلو با ماهی
هر دوی این غذاها، بسیار سرد هستند و به مرور زمان در صورت مصرف زیاد، غلظت خون ایجاد کرده و مقدار زیادی اخلاط نابجا و مضر بلغم و سودا در بدن تولید می کنند. ماهی، مرغ، برنج، زرشک، باقلا، روغن نباتی همگی سرد و بلغم زا هستند. حال اگر همراه این غذاها، سالاد، ماست یا ترشیجات هم مصرف گردد، مشکل چند برابر خواهد شد. در صورت مصرف چنین غذاهایی، حتما بایستی ادویه ها و مواد غذایی گرم مثل فلفل سیاه، زنجبیل، آویشن، سیاه دانه، عسل، کنجد و خرما مصرف نمایید.
۲- خوردن ماست و دوغ همراه با غذاهای گوشتی
مصرف همزمان ماست و غذاهای گوشتی، یکی از ممنوعات طب سنتی به حساب می آید. طبق گفته حکما، مصرف همزمان ماست با غذاهای گوشتی علاوه بر اینکه تولید بلغم می کند، موجب فساد گوشت در معده و در برخی موارد بروز لک و پیس می شود.
۳- حذف سبزی از سفره و جایگزینی سالاد
طبع اغلب سبزی ها گرم است و به هضم غذا بسیار کمک می کنند. سبزی ها سرشار از مواد معدنی و ویتامین هستند؛ همچنین به علت دارا بودن فیبر، مانع یبوست می شود. اما سالاد بر خلاف سبزی، طبع سردی دارد و هضم غذا را (برخلاف تصور مردم) مختل می کند.
نکته: بهترین ماده جهت شستشو و ضدعفونی سبزی، سرکه و نمک دریا می باشد.
.
۴- خوردن زیاد عدسی
عدس غذایی سودا زاست و مصرف زیاد آن موجب بروز و افزایش غلظت خون می شود. اما متاسفانه امروزه شاهد آن هستیم که به علت تبلیغات زیاد در رابطه با خون ساز بودن عدس، مردم سایر حبوبات را کنار گذاشته و عدس را بیش از سایر حبوبات مصرف می کنند. در طب سنتی بر مصرف نخود بسیار تاکید شده است. نخود دارای خاصیت سم زدایی، افزایش توان جنسی، افزایش حافظه، تقویت قلب، خون سازی، استخوان سازی، جلوگیری از سفید شدن موها و ده ها خاصیت دیگر ذکر شده است.
نکته ای در رابطه با مصرف نخود: جهت کاهش مشکل نفخ معده در زمان مصرف نخود، بهتر است آن را ۱۲ ساعت قبل از طبخ خیس کرده و سپس آب آن را دور بریزید.
۵- مصرف پنیر به تنهایی و در وعده صبحانه
مصرف پنیر به تنهایی بسیار مضر می باشد و بلغم زاست. خوردن پنیر به تنهایی و در وعده صبحانه، فرد را دچار رخوت، سستی و بی حالی و کندی در یادگیری و کاهش تمرکز ذهن می گردد.
غده پاراتیروئید، وظیفه تنظیم کلسیم و فسفر بدن و جذب آن ها را به عهده دارد. این غده کلسیم و فسفر را با یکدیگر و در کنار هم می شناسد، بنابراین در زمانی که ماده غذایی حاوی کلسیم را مصرف می کنیم، بایستی همراه آن نیز فسفر مصرف کنیم، در غیر اینصورت، غده پاراتیروئید، فسفر را از مغز برمی دارد که موجب کندذهنی می شود.
بهترین زمان مصرف پنیر، وعده شام و به همراه مصلاحات آن (گردو، زیره، سیاه دانه و آویشن) می باشد. زیرا بیشترین میزان ترشح توسط غده پاراتیروئید در هنگام شب صورت می گیرد.
نکته: گردو (و همچنین بادام) باید در زمان مصرف شکسته شود، زیرا در برخورد طولانی مدت با هوا، اکسید شده و خاصیت اولیه خود را ندارد.
نکته: بادام نباید با پنیر مصرف گردد. زیرا موجب فساد در معده شده و گوارش را با مشکل رو به رو می کند و به عنوان عامل مهمی در تشکیل سنگ کلیه و مثانه محسوب می شود.
۶- حذف سرکه از غذا
حذف سرکه یکی از ظلم هایی است که توسط گروهی از پزشکان دامن زده شده است. تحت اینکه که سرکه برای اعصاب مضر و سبب زخم معده می شود. در صورتی که رازی، رساله ای تحت عنوان رساله سرکه دارد که هزار خاصیت برای سرکه بیان کرده است.
سرکه در طب سنتی به عنوان یک حمل کننده (Carrier) محسوب می شود. حمل کننده ماده ای است که داروها را جهت مصرف به اعضای مورد نیاز می رساند.
(نکته: عسل هم یک حمل کننده بسیار مهم به حساب می آید)
طبق تحقیقات، سرکه در کاهش کلسترول، چربی و قند خون، نقش به سزایی دارد. همچنین سرکه سبب گشاد شدن عروق و بهتر شدن جریان خون می شود؛ به هضم غذا کمک کرده و صفرا بُر است؛ ضدعفونی کننده و موجب از بین رفتن رسوبات و املاح مضر است.
نکته: طبیعت سرکه سرد است و افراد بلغمی و سوداوی باید در مصرف آن دقت نمایند. چنانچه افراد سرد مزاج در مصرف سرکه (بدون مصلحات) زیاده روی کنند، ممکن است موجب افت فشارخون و بی حالی گردند. بنابراین افراد سرد مزاج باید سرکه را با عسل و یا شیره خرما مصرف نمایند.
۷- تنوع خواری و مصرف اقلام متعدد در یک وعده غذایی
چنین شیوه غذا خوردن، موجب به هم خوردن تنظیم گوارش شده و بسیار مضر است. زمانی که چند ماده غذایی متنوع را در یک وعده میل می کنید، آنزیم های هاضمه دچار سردرگمی و اختلال شده و هضم غذا ناقص خواهد شد. زیرا مواد غذایی متفاوت، زمان هضم متفاوتی با یکدیگر دارند. در نتیجه از ترکیب این مواد، اخلاط فاسد در بدن تولید می گردد.
۸- وعده غذایی ظهر
از نظر طب سنتی وعده غذایی ظهر، مضر بوده و بلغم و سودا را در بدن زیاد می کند و سبب غلظت خون می گردد. ترک وعده نهار موجب تقویت ایمنی بدن، تناسب اندام، حفظ تعادل مزاج و رفع بیماری ها می شود.
گرم ترین زمان در طول روز، ظهر است که بهترین کار در آن ساعات، سرد کردن بدن است، نه خوردن غذا. در طب سنتی توصیه شده که انرژی بدن در زمان ظهر از خواب قیلوله تامین شود.
۹- عدم مصرف صحیح آجیل
آجیل برای کاهش چربی، غلظت خون، سلامت قلب، سلامت کبد و افزایش کارکرد مغز بی نهایت مفید و لازم است. طبق تحقیقات مصرف روزانه یک مشت آجیل، بین ۵ تا ۱۵ سال به طول عمر انسان می افزاید. مصرف حداقل ۷ عدد بادام در روز (البته به شرطی که به صورت تازه از پوست در آید) در جهت پاکسازی کبد و تقویت استخوان ها، رشد قدی اطفال و افزایش ضریب هوشی و حافظه توصیه شده است.
بهترین نوع آجیل، ۴ مغز گردو، بادام، فندق و پسته است که ۴ برابر گوشت انرژی دارد و تمام ۲۰ نوع پروتئین مورد نیاز بدن را تامین می کند. توصیه می شود ۴ مغز را هفته ای یک بار درست کرده، به صورت پودر در آورده و در یک ظرف در بسته نگهداری نمایید. ۴ مغز به عنوان یک غذای بسیار عالی برای کودکان در حال رشد می باشد.
افراد صفراوی بایستی در مصرف آجیل احتیاط کرده و زیاده روی نکنند.
۱۰- عدم مصرف صحیح ادویه جات
باور غلط و مصطلح دیگر مضر بودن ادویه جات برای کبد است. تنها مورد احتیاط ادویه، افراد صفراوی می باشند
مصرف ادویه با غذا موجب فعال شدن کبد و کارکرد منظم دستگاه گوارش خواهد شد. اکثر ادویه ها خاصیت دارویی و درمانی دارند. به طوری کلی ادویه جات باعث تعدیل بلغم اضافی معده و رطوبت های نابه جای دستگاه گوارش می شود. مصرف مداوم و بلند مدت ادویه ، بلغم و سوداری نا به جای بدن را کاهش داده و در تخفیف و درمان بیماری های ناشی از بلغم و سودا بسیار موثر است. بیماری هایی مثل آرتروز، درد مفاصل، نفخ معده، کاهش حافظه، صرع، شب ادراری، عفونت های زنانه، افسردگی و …
۱۱- مصرف میوه همراه با غذا
مصرف میوه با غذا سوء هاضمه و اخلاط فاسد تولید کرده و موجب تباه شدن معده می گردد. تنها دو میوه زیتون و انار، مجوز مصرف با غذا را دارند. جالب است که بدانیم مصرف آن ها به تنهایی از دیدگاه طب سنتی مناسب نیست و مضر شناخته شده است.
بهتر است میوه ها به تنهایی و در وعده جداگانه ای مصرف شوند. و در هر وعده غذایی تنها یک نوع میوه (به دلیل متفاوت بودن زمان هضم مواد غذایی مختلف) که البته باید به فصل و کاملا رسیده (کال نباشد) میل شود. به عنوان مثال در یک وعده نباید همزمان از سیب و پرتقال استفاده شود.
میوه ها دارای فیبر بوده و مانع از یبوست می شوند. همچنین موادی سرشار از ویتامین محسوب می شوند.
نکته: شیر هم یک غذا محسوب می شود، بنابراین مصرف میوه با آن ممنوع است و مصرف میوه با شیر، معده را تباه می کند. به عنوان مثال شیر و موز.
۱۲- مصرف نکردن مصلحات غذایی
هر غذایی در طب سنتی دارای چندین مصلح می باشد. مصلح ماده غذایی است که در اصلاح و تعدیل عوارض جانبی احتمالی آن غذا موثر خواهد بود. مصلح هضم غذا را بهتر کرده و خواص و فوائد و میزان اثرگذاری غذا را در بدن و ارگان های مربوطه مضاعف می کند.
به گزارش پارسینه، در تغذیه سنتی ایرانیان، مصرف مصلحات به طور کامل رعایت می شده است. کمتر غذا و میوه ای دیده می شده که بدون مصلح مصرف شود. متاسفانه امروزه اغلب این مصلحات کنار گذاشته شده و همین سبب کاهش کم و کیف در جذب و هضم غذا خواهد شد.
به کمک فایل زیر می توانید با مصلحات مواد غذایی مختلف آشنا شوید. مطالب این فایل شامل اسامی داروهای اساسی در طب سنتی، چله های ۱۴ گانه سلامت جسم و روان و لیست مصلحات غذاها می باشد..
۱۳- استفاده از اقلام و غذاهای وارداتی
اکثر این غذاها یبوست زا هستند. و از نظر طب سنتی، یبوست مادر تمام بیماری هاست. همچنین تمامی این غذاها توسط کارخانه ها تولید می گردند و کارخانه ها جهت افزایش زمان ماندگاری محصولات خود به این محصولات مواد نگهدارنده شیمیایی اضافه می کنند. از جمله ماکارونی، پیتزا، پفک، سوسیس، کالباس، بیسکویت ها، شکلات ها و … . تمام این محصولات جای توضیح و بحث بسیار دارد که انشاالله در آینده مطالبی ارائه خواهد شد.
۱۴- ایستاده غذا خوردن
خوردن غذا به صورت ایستاده موجب افزایش سودا در خون شده و ایجاد غلظت در خون می‌کند.
۱۵- مصرف زیاد سالاد الویه
سالاد الویه جزء غذاهای بسیار سرد و بلغم‌زاست. لذا باید با ادویه‌های گرم نظیر فلفل و آویشن، مصرف شود. همچنین استفاده از سس مایونز در این غذا به علت دارا بودن مواد شیمیایی کُربات و سُربات، در خون ایجاد مسمومیت کرده و سرطانزا می‌باشد.
۱۶- تندتند غذا خوردن
غذا باید کاملا جویده شده و به آرامی خورده شود. سریع خوردن غذا سبب ترشح ناقص آنزیم‌های گوارشی شده و هضم را مختل می‌کند. فراموش نشود، در صورتی که هضم به هر دلیلی ناقص صورت گیرد، خلط فاسد و نابجا در بدن تولید می‌شود.
۱۷- مصرف غلط ماست با اسفناج
مصرف ماست با اسفناج به دلیل تشکیل اگزالات کلسیم، مولد تشکیل سنگ کلیه و مثانه است، اما امروزه به وفور مصرف می‌شود. مصلح ماست و اسفناج، زعفران و گردو می‌باشد.
اقلام و اغذیه‌های مضر و خطرناک
۱-روغن نباتی
روغن‌های هیدروژنه جامد و روغن‌های نباتی مایع، سبب افزایش چربی، کلسترول و تری‌گلیسیرید شده و در عروق بدن و قلب رسوب کرده و پلاک چربی تشکیل می‌دهد. همچنین مواد رنگ بر و مواد نگهدارنده افزوده شده به این روغن‌ها، ترکیبات مضر و خطرناکی هستند.
گزارش‌های مکرر از کارخانه‌های تولید روغن، از آلودگی مخازن نگهداری روغن، به حیوانات موزی مثل موش و …، همچنین استفاده از ماشین‌های حمل و نقل آلوده به مواد نفتی جهت حمل مواد اولیه روغن‌های مایع، خبر می‌دهند.
علی رغم تبلیغات زیاد کارخانه‌های سازنده و برخی از پزشکان، مصرف روغن‌های مایع نیز سبب افزایش کلسترول می‌گردد. همچنین کره گیاهی مارگارین، طی تحقیقات ۱۰ ساله آمریکا، موجب رسوب چربی و کلسترول در عروق و تشکیل پلاک چربی در عروق کرونر قلبی و بیماری‌های قلبی نقش موثر داشته و از عوامل سکته قلبی به شمار می‌رود.
در برابر روغن‌های فوق، بهترین روغن‌ها، روغن کنجد، زیتون، روغن دنبه و انواع روغن‌های محلی می‌باشد.
۲-نوشابه
نوشابه حاوی ماده نگهدارنده بنزوات سدیم که بسیار سمی و خطرناک و سرطان‌زاست، می‌باشد. طبق تحقیقات غیر رسمی، درصد این مواد در نوشابه‌ها از حد مجاز استاندارد، بالاتر است.
کافئین و مواد رنگی موجود در نوشابه، برای قلب بسیار مضر بوده و سبب بی‌قراری و نامنظمی ضربان قلب می‌گردد.
همچنین وجود گاز CO2 موجود در نوشابه، موجب شل شدن دریچه بین معده و مری شده و ایجاد رفلاکس می‌کند. در نتیجه محتویات معده که اسیدی هستند، وارد مری شده و ایجاد زخم در انتهای مری می‌کند. در نهایت ممکن است موجب بروز بیماری «بارِت» و در صورتی که درمان نشود، سبب بروز سرطان مری گردد. گاز CO2، خیلی سریع با مواد غذایی ترکیب شده و وارد بدن می‌گردد؛ گاز co2 در حقیقت همان گاز موجود در بازدم انسان می‌باشد و به اندازه‌ای برای بدن مضر است که در اسلام دمیدن بر غذا مکروه عنوان شده است. چه رسد به اینکه یک بطری از این گاز خورده شود.
اسید فسفریک موجود در نوشابه بر استخوان‌ها، مغز، و ماهیچه‌ها اثر می‌گذارد و مانع جذب کلسیم در این اندام‌ها می‌شود. اسید فسفریک با کلسیم استخوان‌ها رقابت کرده و کلسیم را از سطح استخوانی برداشت کرده وخود جای آن می‌نشیند و بدین ترتیب از طرفی سبب نرمی وپوکی استخوان شده و از طرفی رسوبات کلسیم وارد خون شده و ایجاد سنگ کلیه می‌کند. کاهش کلسیم در مغز موجب بروز احساس کسالت و رخوت می‌شود، همچنین کاهش کلسیم در ماهیچه‌ها موجب ضعف آنها و در نتیجه ضعف جسمانی می‌گردد.
مواد قندی موجود در نوشابه برای دندان‌ها بسیار مضر می‌باشد، همچنین یک عدد نوشابه به اندازه شش بشقاب برنج چاق کننده است.
توصیه می‌شود به جای نوشیدنی‌های صنعتی از نوشیدنی‌های طبیعی مانند انواع شربت‌ها با عسل (آب‌لیمو، عرق بهارنارنج، شاه‌توت، آلبالو و …) و انواع دمکرده‌های گیاهی استفاده شود.
سالم‌ترین و پرخاصیت‌ترین نوشیدنی سنتی ایران شربت سرکه انگبین است.
۳-سس مایونز
از آنجا که سرعت رشد میکروب در سس مایونز بسیار بالاست، این ماده حاوی مواد نگهدارنده (سربات پتاسیم وبنزوات سدیم) است که سرطانزا هستند. به تجربه ثابت شده است که در اقلام غذایی هیچ چیز به اندازه سس مایونز موجب صدمه به پوست صورت وجوش صورت نمی‌شود. همچنین استفاده طولانی مدت از سس مایونز موجب بروز سنگ‌های صفراوی، ناراحتی‌های کبدی، آلرژی، چرب شدن سریع پوست و مو، گرفتگی عروق می‌گردد.
به جای سس مایونز صنعتی می‌توان از سس سنتی زیر در تهیه انواع سالادها استفاده کرد:
مواد لازم: روغن زیتون (۱ لیوان)، ارده (کمتر از نصف قاشق غذاخوری)، نخود پخته چرخ شده(۶-۷ قاشق غذخوری)، سیر (۱ حبه)، آبلیوی طبیعی (نصف استکان)، نمک و فلفل به میزان دلخواه.
تمام مواد را با مخلوط کن، کاملا مخلوط کرده تا سس یکنواختی به دست بیاید.
(در صورتی که سس غلظت مناسبی نداشت می توان با افزودن نخود پخته و روغن آن را به غلظت مناسب رساند)
این سس نرم کننده دستگاه گوارش می باشد و چاق کننده نیست.
۴-گوشت گاو و گوساله به مقدار زیاد
بوعلی‌سینا، شانزده بیماری مهلک را به مصرف گوشت گاو و گوساله مرتبط می‌داند که اولین آن سرطان و دوم مالیخولیا (معادل اسکیزوفرنی امروز) وسوم بواسیر (هموروئید) می‌باشد.
گوشت گاو به شدت سودازاست، موجب افزایش غلظت خون شده و برای کبد بار سنگین دارد. سبب تیرگی پوست، حالت‌های عصبی وافسردگی، وسواس، واریس، بزرگ شدن طحال و … می‌شود.
از بین گوشت ها بهترین گوشت برای مصرف گوشت گوسفند جوان می باشد که طبع آن گرم و تر است و معتدل می باشد. بهترین شیوه مصرف گوشت، آبگوشت است.
۵-سوسیس و کالباس
مواد افزودنی بنزوات سدیم و نیترات به حد وفور به این اقلام افزوده می‌شود که بسیار مضر هستند.۳۰ تا ۶۰ درصد ترکیب سوسیس و کالباس متشکل از سیر است که خود سبب آکنه می‌شود. گوشت پایه آنها (اگر گوشتی در کار باشد!)، گوشت گاو پیر و فاسد می‌باشد که مضرات آن پیشتر گفته شد. حتی باز بنا به شواهد عینی، از زایدات گوشت و گوشت‌های غیر قابل استفاده برای ساختن سوسیس و کالباس استفاده می‌شود.
برای جلوگیری از سیاه شدن این فرآورده‌ها از نیترات سدیم استفاده می‌شود که در بدن با گلوبین خون ترکیب شده و ماده‌ای به نام نیتروزامین ایجاد می‌کند و موجب بروز سرطان به خصوص در معده می‌شود.
با مصرف جوز در کتلت و کوکو، مزه این غذاها شبیه به مزه سوسیس، و با مصرف سیر و زیره مزه آن ها شبیه به مزه کالباس می شود.
۶-پیتزا و همبرگر
خمیر پیتزا از آرد سفید صفر (فاقد سبوس و خاصیت) تهیه می‌گردد و برای معده سنگین و مضر است. همچنین پنیر پخته در طب سنتی بلغم‌زا و مضر شناخته شده است (در هیچ غذایی نباید از پنیر پخته شده استفاده کرد). در پیتزا از سوسیس و کالباس و روغن‌های سرخ کردنی استفاده شده که پیشتر مضراتشان ارائه شد.
همبرگر نیز از گوشت گاو تشکیل یافته که مضر است وسرخ کردن آن با روغنی که بارها سرخ شده است، ضریب سرطان‌زایی آن را بالا می برد.
پیتزا و همبرگر را می توان در منزل و به کمک مواد سالم تهیه کرد. می توان برای تهیه خمیر از آرد سبوس دار و همچنین از گوشت چرخ کرده گوسفندی استفاده کرد.
۷-پفک و چیپس
در یک تحقیق علمی در کشور انگلستان مشخص شده است که درصد عقیمی و ناباروری در کودکانی که پفک به وفور مصرف می‌کنند، بالاتر از سایر کودکان است. پفک حاوی تارترازین (به عنوان ماده قرمز ونارنجی رنگ) است که سبب اختلالات رفتاری واضطراب و پرخاشگری وتندخویی و حالت‌های عصبی در اطفال می‌شود. بنا به شواهد عینی پنیر پفک، اغلب پنیر تلخ (پنیر فاسد وگندیده که تاریخ مصرف آن گذشته) است، زیرا ارزانتر از پنیر سالم می‌باشد. پفک چسبندگی فوق‌العاده به دندان‌ها دارد. به طوری که با هفت مرتبه مسواک زدن صحیح واصولی، باز هم ذرات پفک لابه‌لای دندان‌ها مشاهده می‌شود. پفک اشتهای طبیعی کودک را از بین می‌برد. با توجه به آمار بالای مصرف پفک، باید برای سلامتی نسل آینده شدیدا نگران بود.
اسیدهای چرب ترانس موجود در چیپس پس از حرارت دیدن مکرر تبدیل به ( fft (free fat acid شده که سرطانزا هستند. همچنین روغن‌های مورد استفاده در تهیه چیپس‌ها، روغن‌های سرد صنعتی می‌باشد.
به جای استفاده از تنقلات صنعتی می توان از تنقلات سالمی چون نخود و کشمش، انجیر، برنجک و گندم برشته، انواع مغزها (پسته، بادام، فندق، تخمه کدو)، انواع برگه ها (برگه هلو، برگه زرد آلو) استفاده کرد.
۸-ماکارونی
ماکارونی با آرد سفید صفر (بدون سبوس) تهیه می‌شود که فاقد ارزش غذایی می‌باشد. ماکارونی حاوی گنوتن صنعتی (جهت خشک کردن رشته‌های ماکارونی) است که متاسفانه مقدار آن از حد مجاز بین‌المللی، بیشتر گزارش شده است. گنوتن صنعتی سرطانزا است و ایجاد یبوست و زخم‌های روده‌ای می‌کند.
۹-برنج سفید
به گزارش پارسینه، برنج سفید که پر مصرف‌ترین اقلام سفره ایرانی شده است، بسیار مضر است! برنج سودازاست وخون را به شدت غلیظ می‌کند. برنج یبوست‌زاست و یبوست مادر تمام بیماریهاست. برنج موجب بروز سُده یا انسداد در مجاری ادراری، کانال نخاعی، انسداد عروقی، ایجاد سنگ صفرا و سنگ کلیه می‌شود.