هپاتیت:هپاتیت یک بیماری شایع است که به علت التهاب کبد ایجاد می شود.هپاتیت؛ دو نوع حاد و مزمن تقسیم می گردد و در اثر انواع ویروسها، داروها، الکل وجایگزینی بافت چربی و… در کبد ایجاد می شود.هپاتیت های ویروسی که جزء علل مهم درگیری کبد می باشند در اثر آلودگی با ویروس های هپاتیت G،E،D،C،B،A و همچنین ویروس های CMV .EBV (ساتیومگالوویروس)سرخک، سرخجه و… ایجاد می شوند.یکی از عوامل مهم هپاتیتهای ویروسی، هپاتیت B می باشد.اهمیت هپاتیت B شیوع زیاد این بیماری و همچنین عوارض مهم کبدی و خارج کبدی است.در حال حاضر ۳/۴ مردم دنیا در نواحی «شیوع بالای آلودگی هپاتیت B زندگی می کنند، حدود یک میلیون نفر در سال به علت عوارض حاد عفونت هپاتیتB و همچنین عوارض مزمن نظیر H.C.C و سیروز فوت می کنند.
هپاتیت B عفونت هپاتیتB یک مشکل مهم بهداشتی در سراسر دنیاست.سیر بیماری از یک عفونت حاد با یک بیماری مزمن متفاوت می باشد.معمولاً موارد حاد عفونت با هپاتیت B، سیر خود محدود شونده دارند.۱ تا ۲% از موارد حاد منجر به هپاتیت برق آسا می گردد که در۳۰-۵۰ در صد موارد منجر به مرگ بیمار می گردد.نوع مزمن هپاتیت B نیز از یک عفونت بدون علامت تا هپاتیت مزمن علامت دار، سیروز و سرطان هپاتوسلولر متغیر می باشد، عفونت حاد و مزمن هپاتیت B منجر به مرگ و میر ۵۰۰/۰۰۰ تا ۱/۲۰۰/۰۰۰ در سال می شود.
اپیدمیولوژی:وضعیت بیماری در جهان:بیش از ۲ میلیارد نفر از جمعیت دنیا با ویروس هپاتیت B برخورد داشته و با این ویروس آلوده شده اند و در حدود ۴۰۰-۳۵۰ میلیون نفر در جهان ناقل HBVهستند.میزان شیوع ناقلی HBV در نقاط مختلف جهان متفاوت بوده و بر این اساس مناطق مختلف جهان به ۲ گروه تقسیم می شوند:
-مناطق با شیوع کم:میزان شیوع ناقل HBV در این مناطق از ۰% تا ۲% است. این مناطق شامل کشورهای آمریکای شمالی ،اروپای غربی،استرالیاوقسمتی از آمریکایی جنوبی و مرکزی می باشد.
-مناطق با شیوع متوسط :میزان شیوع ناقلی HBVدراین مناطق ۲تا۸درصد است.این مناطق شامل کشورهای اطراف مدیترانه، ژاپن، آسیای مرکزی، خاورمیانه و قسمتهایی از آمریکای جنوبی و لاتین و اروپای شرقی است.
-مناطق با شیوع بالا:میزان شیوع ناقلی HBV در این مناطق ۸ تا ۲۰ درصد است این مناطق شامل آسیای جنوب شرقی، چین، جزایر پا سیفیک، آلاسکا و قسمتهایی از خاور میانه و اروپای شرقی می باشد. ۷۵درصداز موارد ابتلا در هر سال به کشورهای آسیایی متعلق هستند.
هپاتیتB
این عفونت عامل اصلی هپاتیت حاد و عوارض وخیم آن یعنی هپاتیت مزمن، سیروز و کارسینوم هپاتو سلولر است.
ویروس هپاتیت B از نوع DNA ویروس ها از خانواده هپادناویریده دارای ژنوتیپ هایA-H می باشد . ژنوتیپ های B وC درآسیا شایعتر هستند
ژنوتیپ غالب در ایران ژنوتیپ D است
۳۲۰ میلیون نفر در جهان آلوده به هپاتیت B هستند
راههای انتقال:
از مادر الوده به نوزاد (در ایران شایع‌ترین راه است.)
از راه تزریق (تزریق خون، اعتیاد تزریقی، حجامت، خالکوبی و…)
از راه جنسی (اگر همسر فرد ناقل واکسینه شده باشد حدود ۵ درصد احتمال انتقال وجود دارد که با تزریق واکسن این احتمال به حدود صفر می‌رسد
عواملی که احتمال ابتلا به هپاتیت B را افزایش می دهند
برخی عادات شخصی و بعضی از مشاغل خطر ابتلا به هپاتیت B را افزایش می دهند. افراد در معرض خطر حتماً باید واکسن هپاتیت B را دریافت نمایند. افراد در معرض خطر عباتند از:
افرادی که شریک جنسی آنها مبتلا به هپاتیت B است.
کسانی که شریک های جنسی متعدد دارند و از وضعیت سلامت آنها مطمئن نیستند.
کسانی که از سوزن مشترک برای تزریق مواد مخدر استفاده می کنند.
کارکنان بهداشتی مانند پزشکان و دندانپزشکان و پرستاران، تکنسین‌های آزمایشگاه و دانشجویان پزشکی
افرادی که مسئولیت کفن ودفن اموات را دارند.
کارکنان و ساکنان مراکز نگهداری افراد عقب مانده ذهنی
کارکنان زندانها و زندانیان طولانی مدت
افرادی که با مبتلایان به هپاتیت B مزمن زندگی می کنند.
افرادی که از تاتو و دیگر ابزارهای سوراخ کننده پوست که چندان با دقت تمیز نشده باشند استفاده کنند.
نوزادانی که از مادران مبتلا به هپاتیت B متولد می شوند.
بیمارانی که دارند و فاکتورهای انعقادی دریافت میکنند.
بیمارانی که دیالیز می شوند.
همجنس بازان
هپاتیت سی HCV :
یکی از شش ویروس شناخته شده هپاتیت ویروس هپاتیت “سی” است که عامل بسیاری از موارد بیماری هپاتیت ویروسی در انسان می باشد.
ویروس هپاتیت C یک ویروس RNA از خانواده فلاوی ویریده می باشد که بر خلاف ویروس هپاتیت B ،ژنوم HCV باDNA سلول میزبان ادغام نمی شود
امروزه ۶نوع ژنوتیپ ماژور و بیش از ۱۵۰ ساب تایپ از ویروس شناسایی شده اند.
الگوی شیوع ژنوتیپ ها در ایران مشابه انگلیس است وبا سایر کشور های خاورمیانه که ژنوتیپ۴ در آنها شایع است،متفاوت است.
به طور کلی در ایران شیوع ژنوتیپ ها بدین صورت است که ۱a>3a>1b>2>4و در بیماران دیالیزی ۳a>1a.1b>4است
شایع ترین علت انجام پیوند کبد در آمریکا HCV است
حدود ۱۷۰ میلیون نفر یعنی ۳ درصد جمعیت جهان مبتلا به HCV
شیوع: از کمتر از ۱% در شمال اروپا تا بیش از ۹٫۲% در شمال آفریقا
کمترین شیوع از بریتانیا و کشورهای اسکاندیناوی و بیشترین شیوع از کشور مصر
شیوع عفونت HCV در همه جمعیت ایران کمتر از ۱% باشد که این رقم کمتر از شیوع آن در کشورهای منطقه است
راه های انتقال :انتقال عفونت هپاتیت C همانند هپاتیت B
پیشگیری:
¢راههای موثر برای پیشگیری از بروز موارد جدید HCV :
¢ غربالگری فرآورده های خونی
¢عدم استفاده از خون اهداکنندگان حرفه ای
¢ بالا بردن سطح آگاهی مردم
¢ اجتناب از رفتارهای پرخطر مثل اعتیاد تزریقی و روابط جنسی نامشروع
برای هپاتیت C واکسنی وجود ندارد
هپاتیت E
این ویروس از طریق آب و معمولاٌ از راه روده انتقال می یابد و ذخایر آب آلوده ، منبع انتقال آن هستند. این بیماری به آسانی از طریق تماس شخص با شخص قابل انتقال نیست. این ویروس از نظر اپیدمیولوژیک از ویژگی های بالینی شبیه هپاتیت A برخوردار است. برخی از شواهد نشان می دهد که در دوران بارداری میزان بروز انتقال عمودی (شامل انتقال از طریق جفت) زیاد است. هپاتیت E در دوران بارداری شدیدتر است.
هپاتیت G
این عفونت از طریق خون انتقال پیدا می کند ومعمولاٌ همراه با عفونت همزمان هپاتیتC ایجاد می شود.
اصول کلی
بررسی‌های تشخیصی عبارتند از آزمایش خون برای شناسایی عفونت، بررسی‌های مربوط به کار کبد، و نمونه‌برداری از کبد در موارد شدید یا مزمن
اکثر بیماران هپاتیتی را می‌توان بدون خطر زیاد در منزل تحت مراقبت قرار داد. جداسازی کامل بیمار ضروری نیست، اما فرد بیمار باید وسایل جداگانه‌ای برای خوردن و آشامیدن داشته باشد یا از وسایل یک بار مصرف استفاده کند.
اگر هپاتیت دارید یا مراقبت از یک فرد هپاتیتی را به عهده دارید، دستان خود را مرتباً و به دقت بشویید، خصوصاً پس از اجابت مزاج
داروها
برای درمان هپاتیت تعداد کمی داروی اختصاصی وجود دارد.
امکان دارد داروی ضد التهاب کورتیزونی در موارد شدید تجویز شود تا التهاب کبد کاهش یابد و علایم بهتر شوند.
برای هپاتیت B و C مزمن ممکن است آلفا ـ اینترفرون مورد استفاده قرار گیرد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
توصیه می‌شود تا زمان رفع زردی و بازگشت اشتها استراحت در رختخواب انجام گیرد. زمان بازگشت به کارهای روزمره در افراد مختلف بسیار متفاوت است.
رژیم غذایی
علی‌رغم نداشتن اشتها، خوردن وعده‌های غذایی کوچک و متعادل به بهبود بیماری کمک خواهد کرد. روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید. هرگز الکل ننوشید.