پریود یا قاعدگی چیست؟
پریود خونریزی ماهانه از رحم بانوان می باشد. به نامهای دیگری مانند قاعدگی، منس و عادت ماهیانه هم خوانده می شود. خون قاعدگی ترکیبی از خون کامل و بافتهای ریزش کرده رحم می باشد. اکثر دوره های قاعدگی بین ۳ تا ۵ روز طول می کشد.
اولین قاعدگی نشان دهنده این است که بدن شما، اولین تخمک خود را تولید کرده است. پس از آن تخمدان ها، هر ماه یک تخمک تازه بالغ شده خود را از خود آزاد می‌کنند. به این فرایند، تخمک گذاری می‌گویند. سپس تخمک برای باروری منتظر می‌ماند و چنانچه باروری اتفاق نیفتد، ترشحات قاعدگیتان، ریزش کرده و خونریزی پریودی اتفاق می‌افتد.
پریود در دختران:
پریود (قاعدگی) یکی از مراحل بلوغ در دختران است. پریود مانند بسیاری از علایم دیگر بلوغ ممکن است برای دختران گیج کننده باشد. بعضی از دختران ممکن است به نوعی از پریود شدن ترس داشته باشند یا نگران آن باشند. بسیاری از دختران و پسران درک کاملی از دستگاه تناسلی زنان و چگونگی کارکرد آن در طی یک دوره قاعدگی (پریود) ندارند و همین موضوع قاعدگی را برای آنان اسرارآمیز جلوه می‌دهد.
دوره پریود چگونه محاسبه میشود؟
یک دوره پریود (قاعدگی) مدت زمان اولین روز خونریزی در یک ماه تا اولین روز خونریزی در ماه بعد است. مثلاً اگر اولین خونریزی دختری در ۸ اردیبهشت باشد و روز اول خونریزی بعدی وی در ۲ خرداد باشد دوره قاعدگی او ۲۴ روز طول کشیده است (از ۸ اردیبهشت تا ۱ خرداد).
سن پریود شدنبلوغ و قاعدگی (پریود):
زمانیکه دختری به بلوغ می رسد (معمولاً در سنین ۸ تا ۱۳ سالگی)، بدن و ذهن در بسیاری جهات شروع به تغییر و تحول می‌کند. هورمونها در بدن رشد فیزیکی جدیدی را آغاز می‌کنند، مثلاً پستانها شروع به رشد می‌کنند. حدود۲ الی ۲/۵ سال بعد از شروع رشد پستانها، اولین خونریزی قاعدگی ( پریود )در یک دختر اتفاق می افتد.
حدود ۶ ماه قبل از آغاز اولین دوره پریود، دختر ممکن است متوجه افزایش ترشح از دستگاه تناسلی خود شود که مسأله‌ای شایع در میان دختران است و نباید از آن نگران باشد مگر آنکه این ترشحات بسیار بد بو باشد یا باعث خارش گردد.
اولین پریود زمانی اتفاق می‌افتد که همه اجزاء دستگاه تناسلی دختر بالغ شده باشند و بتوانند با یکدیگر کار کنند.
با بلوغ دختر، هورمونهایی از هیپوفیز (یکی از غدد موجود در مغز) ترشح میشود که این هورمونها تخمدانها را وادار به ساخت هورمونهای زنانه می‌کنند. این هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون نامیده می‌شوند که اثرات زیادی در بدن دختر دارند و به رشد جسمی و بالغ شدن او کمک می کنند.
پس شروع دوره های پریود (قاعدگی) یک دختر، در هر ماه یک تخمک بسیار کوچک که با چشم دیده نمی‌شود – از درون تخمدان آزاد میشود که به این عمل تخمک گذاری می‌گویند. تخمک وارد لوله‌های فالوپ میشود و از طریق آن به سمت رحم حرکت می‌کند. اگر در طی این مسیر تخمک توسط یک اسپرم مرد بارور شود تخم ایجاد میشود و تخم به سمت رحم رفته و در آنجا لانه گزینی می‌کند و با چسبیدن به دیواره رحم شروع به بزرگ شدن و رشد می‌نماید تا در پایان ۹ماه به یک نوزاد کامل تبدیل شود.
در صورتیکه تخمک با اسپرم برخورد نداشته باشد – مسأله‌ای که در اکثر دوره‌های قاعدگی اتفاق می‌افتد- تخمک بارور نمی‌شود و از بدن دفع میشود. در این صورت رحم که خود را آماده پذیرایی از تخم بارور کرده بود و با اضافه کردن مخاطات خود را برای لانه گزینی تخم آماده نموده بود، با تشکیل نشدن تخم (بارور نشدن تخمک) به حالت اول خود برمی‌گردد و برای این کار مخاطات و بافت اضافی رحم شروع به ریزش می‌کند.
ریزش بافت و مخاطات که خونی است همان خونریزی قاعدگی است. باید توجه کرد که همانطوری که توضیح داده شد، خونریزی قاعدگی فقط شامل خون نیست بلکه بافت اضافی و مخاطات خونی است که از رحم به بیرون ریخته میشود.
این وقایع هر ماه یکبار اتفاق می‌افتد. رحم خود را برای پذیرش تخم در طی یک ماه به تدریج آماده می‌کند و در نتیجه مخاطات و بافت اضافی در داخل آن بوجود می‌آید. در حدود اواسط یک دوره قاعدگی تخمک گذاری انجام میشود که در صورت عدم باروری تخمک با اسپرم مرد، در انتهای ماه همه بافت‌ها و مخاطات اضافی رحم به همراه تخمک به صورت خونریزی قاعدگی (پریود) از بدن خارج میشود و این وقایع ماهانه ادامه می‌یابد تا اینکه زن در حدود سن ۵۰ سالگی به یائسگی برسد. یائسگی به این معنی است که زن همه تخمک‌های موجود در تخمدانها را آزاد کرده است و دیگر تخمک ندارد. بنابراین دوره‌های قاعدگی نیز تمام میشود و دیگر امکان بچه‌دار شدن برای او نیست.
سیکل قاعدگی (پریود) چیست؟
خونریزی قاعدگی قسمتی از سیکل قاعدگی می باشد. در یک سیکل قاعدگی بدن زنان تغییراتی می کند تا هر ماه برای باردار شدن آمادگی داشته باشد. یک سیکل قاعدگی از اولین روز خونریزی قاعدگی شروع می شود. متوسط زمان یک سیکل قاعدگی نرمال ۲۸ روز است. اما یک سیکل نرمال ممکن است از ۲۳ تا ۳۵ روز متفاوت باشد.
دوران پریودخونریزی قاعدگی (پریود) هر چند وقت یک بار تکرار میشود؟
همانگونه که سن شروع بلوغ در دختران متفاوت است، دوره‌های پریود نیز برای دختران متفاوت است. دوره زمانی میان دو خونریزی را دوره قاعدگی یا پریود می‌گویند. دوره پریود برای بعضی دختران ممکن است ۲۸روز، برای بعضی دیگر ۲۴روز، ۳۰روز و یا حتی ۳۵روز طول بکشد. حتی این زمان از یک دوره تا دوره بعد ممکن است فرق داشته باشد.
دختران نوجوان و جوان ممکن است قاعدگی نامنظم داشته باشند که بخصوص در اولین دوره‌های پریود بیشتر دیده میشود. برای مثال یک دختر که به تازگی پریود شده است ممکن است ۲ماه متوالی دوره های ۲۸ روزه داشته باشد و در طی یک ماه بعد هیچ خونریزی نداشته باشد یا حتی دو خونریزی متوالی با فاصله زمانی بسیار کم بین آنها داشته باشد.
معمولاً پس از چندین ماه، دوره‌های پریود از نظم بهتری برخوردار میشود امّا بعضی از زنان حتی تا بزرگسالی نیز دوره‌های نامنظم دارند. با گذشت زمان و آشنایی بیشتر دختر با شرایط دوره‌های پریود خود، معمولاًً دختران می‌توانند دوره خونریزی بعدی خود را حدس بزنند.
خونریزی به چه میزان است و چند روز طول می کشد؟
مدت زمان خونریزی نیز ثابت نیست و ممکن است تغییر کند. بعضی دختران فقط ۳-۲روز خونریزی دارند. بعضی دیگر ممکن است ۷روز و یا حتی بیشتر خونریزی داشته باشند.
مقدار خونریزی نیز ممکن است متفاوت باشد. بعضی از دختران آنقدر مقدار خونریزی اندکی دارند که حتی ممکن است شک کنند که آیا پریود شده‌اند یا نه. بعضی دیگر ممکن است خونریزی شدیدتری داشته باشند.
برای اکثر دختران خونریزی در حد چند قاشق غذاخوری تا کمتر از نصف یک استکان (حدود ۱۲۰میلی‌لیتر) است که ممکن است زیاد به نظر آید ولی طبیعی باشد. خونریزی بسیار شدید در طی قاعدگی امکان پذیر است اما شایع نیست. در واقع ممکن است خونریزی بسیار شدیدتر از معمول، نشاندهنده اشکالات انعقادی خون باشد که نیازمند مراجعه به پزشک و بررسی بیشتر است.
باید توجه داشت که حتی از یک ماه به ماه بعد ممکن است مقدار خونریزی و تعداد روزهای خونریزی در یک دختر متفاوت باشد. در صورتیکه از بی‌نظمی و یا مقدار خونریزی خود نگرانی دارید بهتر است با یک پزشک مشورت کنید.
پریود چیست؟سیکل های پریود از چه سنی شروع می شوند؟
سن متوسط شروع پریود حدود ۱۲ سالگی است. اما این بدان معنی نیست که همه دختران در سن ۱۲ سالگی قاعده می شوند. یک دختر در فاصله سنی ۸ تا ۱۶ سالگی ممکن است قاعده شود.
آیا پریود بو دارد؟
احساس بو در این دوره نباید باشد. در واقع بوی قاعدگی زمانی اتفاق می افتد که سیال قاعدگی در تماس با هوا باشد. هنگامی که مایعات قاعدگی در داخل واژن جذب می شوند، مانند یک تامپون، آن را در معرض هوا قرار نمی دهد، بنابراین بویی نباید احساس شود. اما اگر احساس نگرانی می کنید، فقط مطمئن شوید که پد ها و تامپون های خود را به طور مرتب تعویض می کنید تا بوی خود را حذف کنید.
تامپون و نوار بهداشتی
پس از شروع قاعدگی شما نیاز دارید که از وسیله‌ای برای جذب خون استفاده کنید. برای این منظور می‌بایستی نوار بهداشتی تهیه کنید. برای انتخاب نوع نوار بهداشتی می‌توانید با مادر، معلمان بهداشت و یا خواهر بزرگتر خود مشورت کنید. نوار بهداشتی در بسیاری از داروخانه‌ها و سوپر مارکت‌ها قابل تهیه است.
دردهای شکمی قاعدگی:
بسیاری از زنان کرامپ های شکمی دردناک را طی دوران قاعدگی تجربه می کنند. عضلات رحم و عضلات شکمی اطراف رحم برای بیرون راندن مایع قاعدگی منقبض می شود اعتقاد بر این است که انقباضات عضلانی رحم با افزایش رها شدن اسیدهای چرب موسوم به پروستاگلاندین از بافت پوششی رحم تولید می شود این کرامپ دیسمنوره اولیه یا دردهای قاعدگی نامیده می شود دیسمنورهٔ اولیه معمولاً طی یک تا دو سال اول زندگی رخ می دهدو ممکن است تا دوران یائسگی ادامه یابد اما در بسیاری از زنان به تدریج علایم دیسمنوره بعد از اواسط ۲۰ سالگی فروکش نماید.
گاهی علایم دیسمنوره در زنان ناتوان کننده است و علت این که چرا در بعضی این علایم وجود دارد و در بعضی وجود ندارد نامشخص است نشانه های شدید شامل درد انتشار یابنده به هیپ، پشت و ران، تهوع و اسهال یا یبوست مکرر است. درمان بر روی افزایش پروستاگلندین با تجویز داروهای ضد پروستاگلندین ها ویا ضدبارداری متمرکز است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی شامل ایبوپروفن و ناپروکسن ممکن است علایم را سرکوب کند.
درد دوران پریودچه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
در موارد زیر باید با پزشک خود مشورت کنید:
– عدم شروع قاعدگی تا سن ۱۶ سالگی
– متوقف شدن بی دلیل عادات ماهیانه
– خونریزی بیش از ۷ روز
– حجم زیاده از حد خونریزی
– در صورتی که در فاصله بین پریودها خونریزی داشته باشید