چه ساعتی؟ چه کاری؟
اکثر انسان‌ها از نیمه شب تا شش صبح به دنیا می‌آیند و بین ۴ تا ۱۰ صبح، بدرود حیات می‌گویند.
یک توصیه برای کسانی که شدیداً غیر فعّال هستند: برنامه‌ی روزانه‌ی خود را تجدید سازمان کنید؛ کارهای مشکل و فعّالیّت‌های خلّاقانه را صبح، هنگامی که کاملاً هوشیار هستید انجام دهید و برنامه‌ی خود را طوری ترتیب دهید که فعّالیّت‌های تحریک کننده، در طول ساعت اولیه بعدازظهر صورت بپذیرد.
در زیر روش‌هایی را عنوان می‌کنیم که طیّ آن‌ها، می‌توانید با ساعت درونی‌تان سازگارتر و موافق‌تر زندگی کنید:
ساعت ۹ صبح: حافظه‌ی کوتاه مدّت انسان در نیمههای شب، در اوج قدرت خود قرار دارد؛ زیرا دمای بدن به پایین‌ترین مقدار خود می‌رسد و مغز در این حالت، به نحو کارآیندی قادر به ذخیره‌ی اطّلاعات می‌باشد. امّا خوشبختانه حافظه‌ی کوتاه مدّت شما در ساعت ۹ صبح نیز هنوز خوب کار می‌کند. احتمالاً، این درست همان زمانی است که شما شروع به کار می‌کنید و اگر چنین است زمان مناسبی است برای ملاقات‌های کوتاه، ولی نه دیدارهای طولانی؛ زیرا زمان حافظه‌ی کوتاه مدّت است.
ساعت ۱۱ صبح: حل مسائل بین اواسط صبح و اواخر آن، از هر زمان دیگری سهل‌تر انجام می‌پذیرد. پس از آن به علّت افزایش خستگی، این توانایی سیر نزولی خود را طی می‌کند. بهترین وقت برای تصمیم‌گیری دشوار، حول و حوش قبل از نهار است.
متخصّصان مطالعه و یادگیری، به شدّت اعتماد دارند که مهم‌ترین عامل تخریب حافظه و نداشتن تمرکز عالی «اظطراب» است. برنامه‌ریزی درسی، مطالعه در طول سال تحصیلی و استفاده‌ی بهتر از زمان و البته آسودگی شب امتحان، از همه‌ی اضطراب‌های کاذب جلوگیری می‌کنند.
ساعت ۲ تا ۵ بعدازظهر: حساسیت نسبت به درد در واپسین ساعات بعدازظهر به حداقل خود رسیده و بالعکس در نیمههای شب به اوج خود می‌رسد؛ بنابراین بهتر است از دندانپزشک خود، برای بعدازظهر وقت بگیرید و از جلسات معالجاتی در ابتدای صبح پرهیز کنید. با آغاز عصر، حساسیت نسبت به درد افزایش می‌یابد. بنابراین اگر بایستی با دوچرخه‌ی خود به زمین بیفتید! یا تزریقی داشته باشید، آن را حدود ساعت ۸ شب انجام دهید.
ساعت ۳ بعدازظهر: حافظه‌ی بلند مدّت، آن نوع حافظه‌ای است که در موقع به خاطر آوردن وقایع دیروز یا ماه‌های گذشته، از آن استفاده می‌کنیم و در حدود ۳ بعدازظهر بیش از هر زمانی با کارآیی عمل می‌کند. اگر بایستی مطلب مهمی را به خاطر بسپارید، این ساعت وقت آن است.
ساعت ۴ تا ۸ بعدازظهر: سرعت واکنش در ابتدای روز، نسبت به هر وقت دیگری کم‌تر است؛ لیکن تدریجاً بهبود یافته و بین واپسین ساعات بعدازظهر و اواسط عصر به بالاترین مقدار خود می‌رسد. این، بهترین موقع برای تایپ کردن یا بازی تنیس است.
ساعت ۷ بعدازظهر: متابولیسم در اوایل عصر، بالاترین حدّ خود را داراست و در ساعت اولیه‌ی صبح، پایین‌ترین حد را. این حقیقت که سرعت متابولیسم در نیمههای شب کاهش می‌یابد، به مبتلایان سرطان امید تازه‌ای می‌بخشد.
نکته‌های مهم درباره‌ی درس خواندن در ساعت‌های مختلف
☻ صبح‌ها بیش‌تر سعی در یادگیری مطالب داشته باشید.
☻ درس‌هایی را که نیاز به مرور دارند، ترجیحاً به شب موکول کنید.
☻ بلافاصله پس از غذا خوردن، با شکم پر مطالعه نکنید.
☻ قبل و بعد از مطالعه، حتماً استراحت کنید.
☻ از روش شرطی‌سازی، نسبت به زمان مطالعه سود جویید.
☻ هنگام هیجان‌های عصبی، ترس، خشم، اضطراب، کینه و ناراحتی مطالعه نکنید؛ زیرا در آن لحظات، تمرکز ندارید.
☻ برای مطالعه، شور و شوق و اشتیاق فراوان داشته باشید. در حالت خستگی و بی‌خوابی مطالعه نکنید، چون برای مطالعه، تمرکز حواس ندارید.
☻ انتظار بی‌جا از خود نداشته باشید. به اندازه‌ی هوش، استعداد، توانایی و تلاشتان بهره خواهید برد.
☻ پس از یک ورزش سنگین، با همان خستگی و بدن عرق کرده، مطالعه نکنید.
☻ ابتدا وضعیت جسمی و روحی خود را متعادل کنید و سپس شروع به مطالعه نمایید.
یادآوری مهم
متخصّصان مطالعه و یادگیری، به شدّت اعتقاد دارند که مهم‌ترین عامل تخریب حافظه و نداشتن تمرکز عالی، «اضطراب» است. برنامه‌ریزی درسی، مطالعه در طول سال تحصیلی و استفاده‌ی بهتر از زمان و البته آسودگی شب امتحان، از اضطراب‌های کاذب جلوگیری می‌کنند.
هشدار مهم
تمام تمرین‌های گفته شده، فقط در صورتی پاسخ مثبت می‌دهند و از آن‌ها نتیجه‌ی مطلوب حاصل می‌شود که به هیچ عنوان، منفی حرف نزنید. وقتی شما درباره‌ی خودتان، با عبارت منفی حرف می‌زنید، همه‌چیز را خراب می‌کنید. پس هرگز نگویید: «حافظه‌ام خراب است» و «اصلاً هیچ‌چیز را نمی‌فهمم.»
موفّق باشید