جوزف استالین حتی به خود زحمت نداد تا به همسایه کوچکش اعلـان جنگ دهد.
کشور فنلـاند در جریان جنگ اول جهانی ۱۹۱۴- ۱۹۱۸ از روسیه تزاری جدا شده بود و کشور مستقلی محسوب می شد.
مرز ۲ کشور در فاصله چند ده کیلومتری شهر پتروگراد، بعدها لنینگراد و سنت پترزبورگ امروزی مشخص شده بود.
در سال ۱۹۳۹ میلـادی جوزف استالین پس از تقسیم لهستان با آدولف هیتلر ، صدراعظم آلمان نازی نسبت به آسیب پذیری مرز شوروی با فنلـاند و خطر اشغال دومین منطقه اقتصادی شوروی از طریق فنلـاند نگران می شود.
استالین به فنلـاندی ها پیشنهاد می کند از مرزهای جنوبی خود در باریکه «کارلی» عقب نشسته و به ازای آن سرزمین هایی شمالی تر را دریافت کنند.او در عین حال از فنلـاندی ها می خواهد یک پایگاه دریایی در هانکو در جنوب این کشور ایجاد کند.
حکومت فنلـاند حاضر بود در مورد مبادله زمین مذاکره کند اما حاضر به فدا کردن حاکمیتش با واگذاری یک پایگاه نظامی به شوروی نبود.اما استالین بر واگذاری این پایگاه اصرار می ورزید.
فنلـاندی ها ناگزیر استحکامات مرزی با شوروی به طول ۱۴۰ کیلومتر را تحکیم کردند.این خط مرزی به نام خط مانرهایم ، نام یک مارشال فنلـاندی که در سال ۱۹۱۷ میلـادی نیروهای بلشویک را عقب رانده بود شناخته می شد.
سرانجام ، استالین بدون این که به خود زحمت اعلـان جنگ به فنلـاند را بدهد ، دستور حمله به این کشور کوچک را صادر کرد و «جنگ زمستان» آغاز شد.
نیروهای ارتش سرخ با ۴۰۰ هزار سرباز ، ۱۵۰۰ فروند هواپیما و ۱۵۰۰ دستگاه تانک به خاک فنلـاند حمله می کنند. این در حالی بود که فنلـاند در مجموع ۲۶۵ هزار سرباز ، ۲۷۰ فروند هواپیما و ۲۶ دستگاه تانک داشت.
علی رغم عدم توازن قوا و خشونت مفرط مهاجمان شوروی و گستردگی جنگ از خلیج فنلـاند تا اقیانوس منجمد شمالی ارتش سرخ نتوانست مقاومت فنلـاندی های را در استحکامات مرزی در هم بشکند و حتی در مناطق شمالی تر شکست های سختی را متحمل شد.
شجاعت و مقاومت فنلـاندی بیش از انتظار استالین بود.ارتش شوروی در این جنگ متحمل تلفات بسیار سنگینی می شود.
سرانجام استالین توانست بخش شرقی فنلـاند راتصرف کند و در روز ۱۲ مارس سال ۱۹۴۰ با این کشور پیمان صلح را امضا کرد و «جنگ زمستان» خاتمه یافت.
این جنگ بهای گزافی برای استالین داشت زیرا هیتلر با نقاط ضعف ارتش سرخ از جمله فرماندهی بی تدبیرانه این ارتش و ضعف روحیه سربازان شوروی آشنا می شود و هنگام حمله به شوروی متحد سابقش در ۲۲ ژوئن سال ۱۹۴۱ میلـادی از این اطلـاعات بهره کافی می برد.