همانطوریکه در پست قبل عنوان کردیم سایت رسمی سازمان بورس اوراق بهادار تهران عبارت است از : www.tse.ir
در این پست مباحث تخصصی و تفصیلی این سایت را با ذکر مثال و تشریح فرآیند قیمت ها و چگونگی افزایش و کاهش قیمتها و همچنین اوردرها و سفارشات را بررسی میکنیم.
در صفحه اول سایت بورس به چند روش امکان احضار اطلاعات شرکتها وجود دارد. یکی اینکه در باکس جستجو قسمت بالا و سمت چپ سایت نام شرکت یا نماد را تایپ کنیم و روش دیگر هم اینکه در قسمت وسط و راست سایت که نام شرکتها درج شده روی شرکت مورد نظر کلیک کنیم.
در اینجا ما صفحه شرکت سایپا با نماد خساپا رو برایتان شرح میدهیم:
به دلیل عدم جایگیری همه اطلاعات در یک صفحه ، اطلاعات را به دو بخش کلی تقسیم کردم که ابتدا بخش فوقانی صفحه مورد نظر را تشریح خواهم کرد و قسمت های بعدی را در تصویر دیگری تشریح خواهم کرد
ابتدا لازم هست یه توضیحی بدم که قسمتهای مختلف این صفحه را شماره گذاری کرده ام تا شما راحتر بتوانید مطالبی را که عنوان میکنم رصد کنید
در قسمت سمت راست تصویر از شماره ۱ الی ۱۴ شماره گذاری کرده ام که هر کدام اطلاعات خاصی را به شما نشان خواهند داد و در پست بعد به تفصیل توضیح خواهم داد. اما بصورت پیش فرض گزینه های منوی شماره ۱ را ملاحظه میکنید که اطلاعات شرکت در یک نگاه می باشد.
توضیح قسمت سمت چپ و بالای تصویر شماره ۱۷ :
شامل آخرین معامله که عدد ۱۱۷۲ را نشان میدهد . این بدان معناست که آخرین خرید و فروشی که سرمایه گذاران روی این نماد انجام داده اند با این مبلغ معامله شده است. اگر در زمان بازگشایی بازار به این سایت و این صفحه مراجعه کنید این عدد مرتب در حال نوسان هست و اخرین قیمت لحظه ای را نشان خواهد داد. ولی در حالی که بازار بسته هست تا شروع بازار در ساعت ۹ صبح روز بعد تغییری نخواهد کرد.
خط دوم شامل تاریخ و ساعت بروزرسانی این مبلغ را مشاهده میکنید همراه با مقدار تغییر انجام شده نسبت به مبلغ پایانی روز قبل و همینطور درصد رشد یا افت مبلغ (درصد تغییر )
توضیحات قسمت ۱۶ : خط نوسان قیمت روزانه
در این نوار سه عدد را ملاحظه میکنید سمت چپ عدد ۱۱۰۹ وسط 1167 و سمت راست عدد ۱۲۲۵
معنی عدد وسط اینه که مبلغ پایانی روز قبل که مبنای شروع روز جاری بوده را نشان میدهد که در این نماد و در این روز یعنی سوم بهمن ۱۱۶۷ ریال بوده
همانطور که قبلا گفتیم هر قیمت هر نماد میتونه در حد +۵ یا -۵ درصد نوسان کنه که میشه حداقل ۱۱۰۹ و حداکثر ۱۲۲۵ ریال
برای توضیح بیشتر این نوار تصویری بزرگتر و واضح تر را ارائه میکنم:
همانطور که میبینید بخشی از سمت راست و سمت چپ این نوار سفید رنگ هست و یک بخش قرمز و یک بخش سبز دارد
و دو دایره سفید در طول پاره خط
دایره سفید سمت راستی نشان دهنده حداکثر قیمتی است که امروز در آن نرخ معامله شده. اگر موس را برای لحظاتی روی این دایره سفید رنگ نگه دارید مبلغ این نقطه را نشان خواهد داد که ۱۲۱۰ ریال را مشاهده میکنید. یعنی باوجودی که سهام سایپا در این روز می توانست حداکثر تا مبلغ ۱۲۲۵ ریال افزایش پیدا کنه ولی حداکثر با نرخ ۱۲۱۰ ریال معامله شد
با توجه به تصویر بعدی و با نگه داشتن موس روی دایره سفید سمت چپ عدد ۱۱۵۵ ریال نمایان شد.و این یعنی اینکه در این روز نرخ سهام سایپا با حداقل ۱۱۵۵ ریال هم معامله شد:
علاوه بر این اعداد یک مثلث مشکی رنگ هم در روی پاره خط ملاحظه میکنید که نشان دهنده قیمت لحظه ای ( آخرین قیمت ) آن سهام هست که معامله شده و برای این نماد عدد ۱۱۷۲ را نشان میدهد
این علامت مثلث مشکی رنگ در طی مدت فعالیت بازار مرتب در حال نوسان به سمت راست و چپ هست و آخرین قیمت لحظه ای را نشان میدهد
قسمت ۲۰ از تصویر ابتدایی را که در تصویر آخر هم قابل ملاحظه هست شامل این اطلاعات هست
قیمت پایانی که عدد ۱۱۸۱ به رنگ مشکی و اعداد ۱۴ و (۱٫۲۰%) به رنگ سبز را نشان می دهد
نکته مهم : همینجا لازم هست توضیحی در مورد آخرین قیمت و قیمت پایانی بدهم
آخرین قیمت مبلغ حاصل از آخرین معامله خرید و فروش انجام شده در هر لحظه هست
ولی قیمت پایانی از قیمت میانگین وزنی کلیه معاملات انجام شده طی روز در نماد مورد بحث استخراج میشه
به عنوان مثال امروز ۱۰هزار سهم با نرخ ۱۱۵۵ و ۵ هزار سهم با نرخ ۱۱۷۰ و ۲۰ هزار سهم با نرخ ۱۲۱۰ معامله شده
مبلغ پایانی از میانگین وزنی این معاملات بدست می آید و این مبلغ را با آخرین قیمت اشتباه نگیرید
بازه تغییر هم اعداد حداکثر و حداقل معامله شده در طی روز هست
واژه آغازین هم اولین معامله انجام شده امروز هست و روز قبل هم که گفتیم منظور قیمت پایانی روز قبل هست که مبنای امروز قرار میگیره و اون منفی و مثبت ۵ درصد بر مبنای این عدد بدست می آید.
نکته: اگر سهمی روز قبل با طیفی از نرخها معامله بشه ، حتی اگر آخرین قیمت ۵ درصد رشد داشته باشه دیگه روز بعد با مبلغ +۵ درصد شروع نمیشه. بلکه همه نرخهای روز قبل توی رشد سهام تاثیر میگذارند
پس فقط سهامی رشد ۵ درصد را برای روز بعد خواهد داشت که همه معاملات آن در قیمت ۵+ درصد معامله شده باشه و هیچ معامله ای با نرخی پایینتر انجام نشده باشه
همینطور این قضیه برای منفی ۵ درصد هم صادق هست
دفعات معامله عبارت است از تعداد دفعاتی که خریداران و یا فروشندگانی معامله آنها با موفقیت ثبت شده است.
حجم معاملات عبارت است از مجموع سهامهای موفق خریداری شده یا فروخته شده همه سهامداران در آن نماد و در طی آن روز
تاثیر در شاخص : همانطوریکه که در روزهای قبل گفتیم بازار بورس شاخصی داره که البته این عدد از پارامترهای مختلفی نشات میگیره. اینکه افزایش و کاهش قیمت سهام یک شرکت چقدر در شاخص کل بورس تاثیر بگذارد در این بخش ملاحضه میشود. که تاثیر معاملات انجام شده در نماد سایپا با توجه به قیمت آن +۱۵ واحد بوده
نکته ای که در این تصویر میبینین اینه که جلو نام شرکت سایپا درج شده مجاز – مشمول فرآیند تعلیق
این مطلب را در ذهن داشته باشید تا در بخش ۱۴ توضیح بدم
و اما بخش ۱۸ : تقاضا
در این بخش شما سه مورد از بهترین تقاضاهایی که برای خرید این سهام وجود داره رو میبینید
در این بخش ابتدا تعداد ۳ نفر را میبینیم که که مجموعا درخواست خرید ۱۰۹۵۰۰ سهم از سهام این شرکت را با نرخ ۱۱۷۱ ثبت کرده اند
پس از این ۳ نفر ۱۱ نفر دیگه قرار گرفته اند که مجموعا ۴۵۱۲۲۶ سهم را با نرخ ۱۱۷۰ ریال تقاضا کرده اند
و ۷ نفر هم ۱۶۶۳۵۸ سهم را با نرخ ۱۱۶۹ ریال طالب هستند
که همگی مبلغی پایینتر از نرخ فعلی (یعنی ۱۱۷۲) را تقاضا کرده اند. البته باز هم افراد دیگری با نرخهایی پایینتر در نوبت هستند ولی در این سایت شما همیشه فقط سه مورد از بهترین تقاضاها را به ترتیب مبلغ خواهید دید
قسمت ۱۹ : بهترین عرضه
در این بخش طی سه ردیف مشابه بخش ۱۸ ولی اینبار بهترین فروشندگان را ملاحظه میکنید
که بهترین آنها ۲ نفر با مجموع حجم ۲۳۱۴۱ سهم پیشنهاد فروش در نرخ ۱۱۷۲ را داده اند و به همین ترتیب نفرات بعدی
نکته: تا زمانی که بهترین خریدار مصر به قیمت خودش یعنی ۱۱۷۱ باشه و بهترین فروشنده هم مصر به قیمت خودش یعنی ۱۱۷۲ باشه هیچ معامله ای در این نماد انجام نخواهد شد. آنچه باعث معامله خواهد شد اینه که یا خریدار کوتاه بیاد و نرخش را بالا ببره و یا فروشنده کوتاه بیاد و نرخش را پایین بیاره
اینکه کدام یک از دو گروه زودتر کوتاه میان و باعث حرکت دادن آخرین قیمت روی نمودار میشن به عوامل زیادی بستگی داره که اینجا یکی از آنها را میگیم
تا زمانی که تعداد خریداران زیاد هست و فروشندگان کمه این فروشندگان هستند که قیمت را تعیین میکنن و در نتیجه خریداران برای عقب نماندن از قافله ، نرخشون رو مرتب بالا میبرن
و برعکس اگر تعداد فروشندگان زیاد بشه و خریدار کم باشه مرتبا شاهد افت قیمت خواهیم بود و زور خریدار برای تحمیل نرخ درخواستیشون بیشتر میشه
در این نماد همانطوریکه میبینید بیش از ۷۰۰ هزار سهم مورد درخواست خریداران هست که بفرض اینکه همه فروشندگان هم راضی به فروش در همان نرخ شوند به اندازه کافی سهامی برای عرضه وجود نداره و به همه متقاضیان خرید سهمی نخواهد رسید. چون سهام قابل عرضه حدود ۲۵ هزار سهم هست. پس خریداران بین خودشون یک رقابتی ایجاد میکنن که از دیگری عقب نمانند و حاضر میشن نرخ رو افزایش بدن. اولین نفری از بین خریداران که نرخ را از ۱۱۷۱ به ۱۱۷۲ تغییر بده اولین معامله این نماد را بنام خودش ثبت میکنه. البته به شرط اینکه فروشنده با مشاهده این رقابت مبلغش رو تغییر نده
ولی در عمل اتفاقی که میفته اینه که حالا که اینقدر خریدار وجود داره اون اولین نفر هم نرخش رو از ۱۱۷۲ مثلا به ۱۱۷۵ تغییر میده
و منتظر میمونه تا ببینه خریداران چقدر با قیمت جدید همراهی میکنن
مباحث مربوط به کشش قیمت بحث مفصلی است که در پستهای آینده و با موضوع تحلیل تکنیکال آغاز میکنیم .
و اما برمیگردیم به تصویر اول و بخش ۲۱
در اینجا اطلاعات شرکت شامل eps ، p/e درج شده که قبلا توضیح کافی داده شد
محدوده مجاز شامل +۵ و -۵ درصد قیمت اولیه روز هست که باز توضیح داده شد که روی نمودار خطی هم بود
۵۲ هفته نتیجه عملکرد نماد در ۵۲ هفته اخیر هست که امکان جدیدی است که در سامانه ایجاد شده و از مباحث تحلیل تکنیکال هست و در پست اختصاصی مربوطه توضیح خواهیم داد
حجم مبنای باز از شاخصهای خاص شرکت بورس هست که با ملاحظاتی و شاخصهایی استخراح میشه
تعداد سهام عبارت است از تعداد سهام کل آن شرکت. لازم به توضیحه که همه سهامداران یک شرکت سهامشون رو نمیفروشن ولی اینجا همه تعداد سهام را درج میکنن که ببینین چه مقدار از کل سهام در حال خرید و فروش هست
ارزش بازار هم از مبلغ هر سهم در هر لحظه و به نرخ روز ضربدر تعداد سهام بدست می آید
در بخش ۲۲ خریداران حقیقی و حقوقی از نظر حجم و تعداد سهام خریداری شده و درصد از کل خرید را به تفکیک نشان میدهد
در روز چهارشنبه ۵ بهمن در نماد سایپا کلا ۱۹۲۱ نفر سهام شرکت را خریدند که ۳ نفر آنها شخصیت حقوقی بودند و ۱۹۱۸ نفر شخصیت حقیقی
یعنی ۳ تا شرکت دیگه صلاح دانستند که سهام شرکت سایپا را بخرند و در این شرکت سرمایه گذاری کنند
در بخش پایینی هم تفکیک فروشندگان با همین توضیحات ذکر شده که شامل ۴ شرکت حقوقی و ۱۸۳۰ شخصیت حقیقی هستند که سهام خودشون رو در سایپا فروختند
بخش ۲۴ نمودار تفکیک تعداد خریداران و فروشندگان را نشان میدهد. در اینجا لازم هست به این نکته اشاره کنیم که حجم خرید و فروش قطعا باید برابر باشه ولی تعداد افراد میتونه متفاوت باشه
به عنوان مثال میتونه در یک روز یک نفر ۱۰ هزار سهم را در نرخی برای فروش بگذاره ولی هزار نفر هر کدام ۱۰ سهم را بخرند
که در این صورت تعداد خریداران میشه ۱۰۰۰ تا و تعداد فروشندگان ۱ نفر . ولی حجم خرید و فروش همون ۱۰ هزارتا خواهد بود
پس امکان خرد شدن خرید و فروشها وجود داره و الزما شما همه خریدهاتون رو از یک نفر نمیگیرید و فروشهاتون هم الزاما به یک نفر انجام نمیشه
با توجه به حجم اطلاعات مطرح شده ، بقیه مطالب را در پست بعد توضیح خواهیم داد.