وَ مِنْ خُطْبَه لَهُ عَلَیْهِ السَّلامُ
از خطبه هاى آن حضرت است
در امر به الفت، و وصف بنى امیّه و یاران خویش
لِیَتَاَسَّ صَغیرُکُمْ بِکَبیرِکُمْ، وَلْیَرْاَفْ کَبیرُکُمْ بِصَغیرِکُمْ.
کوچکتران شما باید به بزرگتران اقتدا کنند، و بزرگترهاى شما باید به کوچکترها مهربان باشند.
وَ لا تَکُونُوا کَجُفاهِ الْجاهِلِیَّهِ، لا فى الدِّینِ یَتَفَقَّهُونَ، وَ لا عَنِ اللّهِ
همچون ستمکاران دوره جاهلیت نباشید که نه دنبال فهم دین بودند، و نه براى شناخت خداوند تعقّل
یَعْقِلُونَ، کَقَیْضِ بَیْض فِى اَداح یَکُونُ کَسْرُها وِزْراً،
مى کردند، مَثَل مردم جاهلیت چون تخمى است که در محل تخم گذارى شترمرغان پیدا شود، شکستنش گناه است،
وَ یُخْــرِجُ حِضـانُهـا شَــرّاً .
و وانهادنش باعث بیرون آمدن جوجه زیان رسان (زیرا ممکن است تخم مار سیاه باشد).
مِنْـها
از این خطبه است (درباره بنى امیّه)
اِفْتَرَقُوا بَعْدَ اُلْفَتِهِمْ، وَ تَشَتَّتُوا عَنْ اَصْلِهِمْ. فَمِنْهُمْ آخِذٌ
مسلمانان پس از اتفاق از هم جدا شدند، و از اصلشان پراکنده گشتند. گروهى از آنان (که بر حق بودند)
بِغُصْن اَیْنَما مالَ مالَ مَعَهُ. عَلى اَنَّ اللّهَ تَعالى سَیَجْمَعُهُمْ
به شاخه اى دست آویختند که شاخه به هر کجا متمایل شد آنها هم تمایل شدند. به زودى خداوند آنان را
لِشَرِّ یَوْم لِبَنى اُمَیَّهَ کَما تَجْتَمِعُ قَزَعُ الْخَریفِ، یُؤَلِّفُ اللّهُ
براى بدترین روز بنى امیه جمع کند چنانکه پاره هاى ابر در فصل پاییز جمع مى شوند، خداوند در میانشان
بَیْنَهُمْ، ثُمَّ یَجْعَلُهُمْ رُکاماً کَرُکامِ السَّحابِ، ثُمَّ یَفْتَحُ اللّهُ لَهُمْ اَبْواباً
الفت ایجاد مى کند، و آنان را همچون ابرهاى متراکم متّفق مى نماید، آن گاه خداوند براى آنان درهایى
یَسیلُونَ مِنْ مُسْتَثارِهِمْ کَسَیْلِ الْجَنَّتَیْنِ، حَیْثُ لَمْ تَسْلَمْ
مى گشاید که چون سیل از جاى برانگیختنشان روانه مى شوند مانند سیل دو باغ مردم سبا، که از آن سیل
عَلَیْهِ قارَّهٌ، وَ لَمْ تَثْبُتْ عَلَیْهِ اَکَمَهٌ، وَ لَمْ یَرُدَّ سَنَنَهُ رَصُّ طَوْد،
هیچ زمینى سالم نماند، و هیچ تپّه اى در برابرش تاب نیاورد، و برپایى کوه و بلندیهاى زمین
وَ لا حِدابُ اَرْض. یُزَعْزِعُهُمُ اللّهُ فى بُطُونِ اَوْدِیَتِهِ،
جریان آن سیل را بازنگرداند. خداوند آن مردم متّفق را در میان درّه ها و رودخانه ها پراکنده مى کند،
ثُمَّ یَسْلُکُهُمْ یَنابیعَ فِى الاَْرْضِ، یَأْخُذُ بِهِمْ مِنْ قَوْم
آن گاه همچون چشمه سار در قسمتهاى مختلف زمین روان مى سازد، حقّ از دست رفته گروهى را از گروه دیگر
حُقُوقَ قَوْم، وَ یُمَکِّنُ لِقَوْم فى دِیارِ قَوْم. وَایْمُ اللّهِ لَیَذُوبَنَّ
به کمک آنان مى گیرد، و عدّه اى را به جاى عدّه دیگر در شهرها قرار مى دهد. قسم به خدا بنى امیه پس
ما فى اَیْدیهِمْ بَعْدَ الْعُلُوِّ وَالتَّمْکینِ کَما تَذُوبُ الاَْلْیَهُ عَلَى النّارِ.
از برترى و حکومتشان آنچه در دست دارند آب مى شود مانند دنبه اى که به روى آتش آب مى شود.
اَیُّهَا النّاسُ، لَوْ لَمْ تَتَخاذَلُوا عَنْ نَصْرِ الْحَقِّ، وَ لَمْ تَهِنُوا عَنْ
اى مردم، اگر یکدیگر را از یارى کردن حق فرو نمى گذاشتید، و از سست کردن پایه باطل
تَوْهینِ الْباطِلِ، لَمْ یَطْمَعْ فیکُمْ مَنْ لَیْسَ مِثْلَکُمْ، وَ لَمْ یَقْوَ مَنْ قَوِىَ
سستى نمى کردید، آنان که همشأن شما نبودند در امور شما طمع نمى کردند، و آن که بر شما مسلّط شد
عَلَیْکُمْ. لکِنَّکُمْ تِهْتُمْ مَتاهَ بَنى اِسْرائیلَ. وَلَعَمْرى لَیُضَعَّفَنَّ لَکُمُ التّیهُ
قوى نمى گشت، ولى شما چون بنى اسرائیل سرگردان شدید. به جانم سوگند پس از آنکه مرا از دست
مِنْ بَعْدى اَضْعافاً بِما خَلَّفْتُمُ الْحَقَّ وَراءَ ظُهُورِکُمْ، وَ قَطَعْتُمُ الاَْدْنى
دادید سرگردانى شما چند برابر مى شود به خاطر اینکه حق را پشت سر گذاشتید، و از نزدیک ترین
وَ وَصَلْتُمُ الاَْبْعَدَ. وَاعْلَمُوا اَنَّکُمْ اِنِ اتَّبَعْتُمُ الدّاعِىَ لَکُمْ
فرد به پیامبر بریدید و به دورترین شخص متّصل شدید. بدانید اگر از امام برحق خود پیروى مى کردید
سَلَکَ بِکُمْ مِنْهاجَ الرَّسُولِ، وَ کُفیتُمْ مَؤُونَهَ الاِْعْتِسافِ، وَ نَبَذْتُمُ
شما را به راه رسول خدا مى برد، آنوقت از رنج بیراهه رفتن راحت مى شدید، و بار سنگین
الثِّقْلَ الْفادِحَ عَنِ الاَْعْناقِ.
را از دوش خود به کنارى مى انداختید.