یکی از مسایلی که برای تمام خانمها در همه سنین مهم است و همیشه به آن میپردازند تمیز و خوشبو نگه داشتن بدنشان است.این موضوع تمام اعضای بدن مثل پوست،مو و اندام تناسلی را در برمیگیرد.اما گاهی به علت شرم یا مسایل دیگر آموزش راجب به نحوه نگه داری عضو تناسلی خیلی جدی گرفته نمیشود.در حالیکه اهمیت این موضوع به حدی است که باید از مدارس و خانه در سنین قبل از بلوغ شروع شده و تا سن یایسگی ادامه پیدا کند.خانمها به دلیل مسایلی مثل تغییرات هورمونی در زمانهای مختلف زندگی مثل بلوغ،دوره عادت ماهامه ،بارداری و یایسگی با تغییراتی در ترشحات واژن مواجه هستند که باید نحوه برخورد درست با آن را بدانند .هم چنین در خانمها خروجی سه دستگاه ادراری ،تناسلی و گوارش در فاصله کمی از هم قرار دارد که این قضیه خود باعث میشود تا حضور باکتری و میکروب های بیماری زا یا ایجاد کننده بو ی بد در محیط افزایش یابد.متاسفانه امروزه شرکتهای آرایشی و بهداشتی برای افزایش فروش محصولات خود اطلاعات اشتباهی را در اختیار خریداران قرار میدهند و گاهی نه تنها باعث بهبود شرایط و بهداشت نمیشوند ،بلکه بدن را مستعد ابتلا به انواع آلرژی ها و قارچ ها خواهند کرد.با توجه به توضیحات بالا و همین طور سوالات زیادی که هر روزه در مورد بهداشت تناسلی و استفاده از محصولاتی مثل ژلهای آنتی باکتریال از من پرسیده میشود،احساس کردم این مقاله میتواند مفید و کمک کننده باشد.در این مطلب،طریقه صحیح رعایت بهداشت تناسلی توضیح داده شده و سعی شده تا پاسخ سوالات رایج مربوط به این موضوع گذاشته شود.
شستشوی ناحیه تناسلی
اولین و مهمترین اقدام برای حفظ بهداشت این ناحیه ،شستشوی مرتب آن است.اما شستن این قسمت از بدن قوانین خاص خودش را دارد.این به این معنا نیست که شما باید از مواد شوینده خاصی استفاده کنید.شستشو با اب ولرم و از جهت جلو به پشت کافی است.یعنی شستشو از بالاترین ناحیه شروع میشود.چین های پوستی از هم باز شده و کاملا اطراف کلیتوریس و مجرای خروج ادرار و واژن شسته شده و در انتها مقعد و اطراف ان را بشوییید.این کار از وارد شدن میکروبهای اطراف مقعد به دستگاه ادرار و واژن جاوگیری میکند.همان طور که گفته شد شستشوی روزانه فقط با آب کافی است و اگر قصد دارید گه گاه از صابون هم استفاده کنید ،بهتر است از نوع ملایم و بدون عطر باشد تا احتمال آلرژی را به حداقل برسانید.خشک کردن ناحیه بعد از شستشو را فراموش نکنید.هم چنین به یاد داشته باشد که واژن شما نیاز به شستشو ندارد،زیرا واژن خودش بطور دائم ترشحات خود را خارج میکند.به علاوه، شستشوی داخل واژن نه تنها سبب از بین رفتن باکتری های بیماری زا نمی شود بلکه سبب انتقال این باکتری ها به مناطق داخلی تر واژن نیز می شود. بنابراین بگذارید واژن عملکرد خودش را انجام دهد و شما در آن مداخله نکنید.
به جز موارد خاص از دوشهای واژینال استفاده نکیند، زیرا هر چند آنها باکتری های بد را از بین می برند ولی همراه خود حجم وسیعی از باکتریهای مفید و ضروری را نیز از بین خواند برد.
استفاده مدام از آنتی بیوتیک نیز سبب از بین رفتن باکتری های خوب علاوه بر باکتری های بد می شود که خود احتمال بروز عفونت را بیشتر می کند.
باکتری های گفته شده نقش مهمی در سلامت واژن دارند و امروزه فراورده‌های دارویی جدید به بازار آمده است که حاوی مقادیر زیادی از این باکتری ها هستند که با قرار دادن داخل واژن می تواند شرایط مطلوبی را برای پیشگیری از عفونتها برای خانمها فراهم آورد.
Ph واژن و اهمیت تعادل آن
Ph واژن درطول دوره های مختلف از زندگی زنان از خردسالی تا یائسگی تغییر می کند و این تغییر مربوط به تغییرات هورمونی است. phنرمال واژن در طول بلوغ تا سنین باروری ۸/۳ تا ۲/۴ می‌باشد، در حالی که PH ترشحات واژینال عفونی شده بیش از ۷/۴ است. یعنی در مواقع بیماری واژن حالت اسیدی کمتری دارد.حالت اسیدی واژن محیط را برای رشد عوامل بیماری زا نامساعد کرده و به سلامت واژن کمک میکند و اهمیت حفظ تعادل آن هم به همین علت است.
چه چیزی باعث عدم تعادل محیط اسیدی واژن میشود:
* یکی از مهمترین عوامل بر هم زننده محیط اسیدی این ناحیه، کف ناشی از شوینده های نامناسب است .استفاده مکرر از این شوینده ها به خاطر قلیایی بودن آنها PH این ناحیه را بالا برده و موجب فراهم شدن محیط مساعد جهت رشد و تکثیر باکتری ها و قارچ ها میشود.
* ترشحات جنسی مردانه هم میتواند این تعادل را به هم بزند. از آنجایی که ترشحات جنسی مردانه دارای PH خنثی یعنی حدود ۷ است، هنگام ورود به واژن، PH محیط را بالا می‌برد و زمینه را جهت ابتلا به عفونت فراهم می کند.در نتیجه باید قبل و بعد از رابطه خودتان را بشویید تا امکان ورود میکروب به محیطی که برای رشدش مساعد شده کم شود.ادرار کردن بعد از رابطه جنسی را به صورت یک اصل مهم همیشه به یاد داشته باشید.
* همین مساله هنگام قاعدگی نیز صادق است زیرا PH خون خنثی و حتی کمی قلیایی است و به همین دلیل حین قاعدگی باید بیشتر به بهداشت خود اهمیت دهید.
در صورت استفاده مداوم و طولانی مدت از ژل های بهداشتی شستشوی بانوان ممکن است PH واژن تغییر کند که خود عاملی است برای رشد قارچ ها و میکروب ها و ممکن است موجب بروز حساسیت در برخی افراد شود و در صورت تشخیص و تجویز پزشک زنان مجاز به استفاده از این ژل ها هستند.
حال که از اهمیت تعادل حالت اسیدی و یا قلیایی واژن آگاه شدید خوب است بدانید که گاهی توصیه هایی از قبیل نشستن در آّب و سرکه یا آّب و جوش شیرین و بتادین میتواند اوضاع را بدتر کند.تصور کنید که محیط واژنتان قلیایی شده و به شما توصیه میشود در اب و جوش شیرین بنشینید.نتیجه قلیایی شدن بیشتر ناحیه و شدیدتر شدن علایم خواهد بود..اگر میخواهید از این نوع درمان کمک بگیرید حتما قبل از اقدام به این کار با پزشکتان مشورت کنید. گاهی پزشک برای تشخیص نوع عفونت در مطب و هنگام معاینه از ترشحات واژن نمونه گیری کرده و ph آن را اندازه گیری میکند.
نقش تغذیه
تغذیه میتواند در سلامت واژن شما نقش مهمی داشته باشد.به یاد دارید که گفته شد داخل واژن باکتری های مفیدی وجود دارند.این باکتری‌ها از نوع خاصی هستند که تنها در برخی از مواد غذایی وجود دارند که شما میتوانید با مصرف آنها به افزایش این باکتری های مفید کمک کنید.بهترین و در دسترس ترین ماده غذایی حاوی این اسیدها ماست است.ماست حاوی باکتری خوبی به نام لاکتوباسیلوس است . اما این باکتری مفید میتواند توسط شکر از بین برود. لذا توصیه میشود که مصرف شکر خود را کم کنید .
نوشیدن مقدار زیادی مایعات، برای سلامت دستگاه تناسلی بسیار مفید است.
برخی میوه ها در درمان بیماری های واژن موثر اند. آب کِرَنبری(قره قاط) در جلوگیری یا درمان عفونت های قارچی واژن و عفونت ادرار موثر است.
اگر از خشکی واژن رنج می برید، از محصولات سویا دار بیشتر استفاده کنید. این مواد غذایی حاوی استروژن ضعیفی هستند و به حفظ رطوبت طبیعی واژن کمک می کنند.
اهمیت لباس هایی که میپوشید
همانطور که میدانید قارچ ها و میکروب ها در جای نمناک و تاریک سریع رشد میکنند ،پس باید از فراهم کردن این محیط مساعد برای آنها جلوگیری کنید.چه طور؟با پوشیدن لباسهای نخی و آزاد.زیرا این لباسها امکان گردش هوا را فراهم کرده و به خشک نگه داشتن محیط کمک میکنند.لباسهای زیر خود را حتما از جنس نخ انتخاب کنید و تا حد ممکن از پوشیدن شلوارهای تنگ و کلفت مثله جین و یا گن های لاغری در طولانی مدت یا هوای گرم و حین فعالیت خودداری کنید.لباسهای زیر نایلونی و الیاف مصنوعی بدترین انتخاب برای شما هستند.
شستن لباس زیر هم اهمیت زیادی دارد. لباس زیر خود را با دقت بشوئید و از مواد سفید کننده و وایتکس پرهیز نمائید.سعی کنید از شوینده های ملایم و با بوی کم استفاده کنید.حتماً دوبار آنها را آبکشی نمائید که مواد شوینده در آن باقی نماند. لباس ها را در آفتاب خشک کنید یا میتوانید اگر برایتان این کار مقدور نیست ،آنها را اتو کنید.
لباسهای جدید و نو خود را حتماً قبل از استفاده بشوئید، چون ممکن است در کارخانه یا هنگام حمل و نقل به مواد شیمیایی یا میکروبهای بیماری زا آلوده شده باشد.
در روزهای گرم یا بعداز فعالیت ورزشی سریع لباس زیر خیس از عرق را تعویض کنید. همچنین باید مایو و لباس های شنای خیس را بلافاصله پس از اتمام فعالیت ورزشی، از تن دربیاورید.
رعایت بهداشت در روزهای خونریزی
در طول روزهای عادت ماهانه بدن شما نیاز به مراقبت بیشتری دارد.رعایت بهداشت و شستشوی مرتب را فراموش نکنید.سعی کنید ثبل از شروع خونریزی موهای ناحیه را کوتاه کنید تا از تجمع میکروب جلوگیری کنید.با توجه به حجم خونریزی نوار بهداشتی یا پد را تعویض کنید و هنگام خرید این محصولات حتما نوع مرغوب و ضد آلرژِی را انتخاب کنید. تا حد ممکن از تامپون و وسایل داخل رحمی در هنگام عادات ماهیانه استفاده نکنید. در صورت استفاده هیچگاه تامپون را برای دراز مدت در داخل واژن نگذارید و قبل از ۶ ساعت آن را خارج نمائید. در صورت باقیماندن تامپون داخل واژن یک بیماری بسیار شدید و خطرناک بنام سندرم شوک سمی ایجاد خواهد شد که ممکن است جان شما را تهدید نماید.
اقدامات لازم
۱٫اگر از خشکی واژن رنج می‌برید میتوانید از مرطوب کننده‌ها و لیز کننده‌ها استفاده نمائید. چرب یا لغزنده نگه داشتن بدن در آمیزش جنسی، نقش بسیار مهمی دارد. بدون این کار پوست واژن و لبهای فرج خشک می شود، و حتی ممکن است دچار زخم های عمیقی گردد. با وجود اینکه در اثر برانگیختگی، واژن لیز و مرطوب می شود، بدن برخی از زنان نمی تواند به میزان کافی مواد روان کننده تولید کند. در نتیجه برای کاهش اصطکاک و خشکی واژن، همچنین افزایش لذت، آنها باید از مواد مصنوعی برای چرب کردن بدن خود استفاده کنند. حین مقاربت جنسی از لغزنده کننده های (لوبریکیشن) پایه آب (محلول در آب) و غیر معطر استفاده کنید. برای این منظور، از ژل ها و سایر مواد تولید شده از نفت و حاوی سیلیکون (مثل وازلین) استفاده نکنید، زیرا ممکن است بین این مواد و مواد سازنده کاندوم ها واکنش شیمیایی رخ دهد و منجر به عفونت شود یا کاندوم را سوراخ کند و موجب بارداری ناخواسته شما شود.
۲٫اگر فکر میکنید که دچار عفونت قارچی هستید، قبل از هرگونه خود-درمانی با پزشک خود مشاوره نمائید ممکن است عفونت قارچی با عفونتهای جدی پر خطر مثل کلامیدیا و تریکومونیازیس همراه باشد و شما را به اشتباه بیندازد..
۳٫اگر شما دچار یک بیماری مقاربتی هستید هرچه زودتر آن را درمان نمائید. بیماریهای مقاربتی ممکن است عوارض خود را مثل نازائی و آبسه های لگنی در درازمدت نشان دهند.
۴٫ اگر شما ترشحات بدبو و دائمی دارید که بخصوص بوی بد ماهی می‌دهد، با پزشک خود مشاوره نمائید. احتمال زیاد دچار عفونت واژینیت هستید.
۵٫خیلی از خانمها روی بوی بدنشان خصوصا هنگام سکس خیلی حساس هستند و مدام فکر میکنند که مبادا باعث دلسردی و بی میلی همسرشان شوند.اگر احساس میکنید واژن بدبویی دارید و بعد از معاینه پزشکتان میگوید که سالم هستید حتما قبل از استفاده از انواع خوش بو کننده های موجود در بازار که میتواند موجب آلرژِی در شما شود،این موضوع را با همسرتان درمیان بگذارید.گاهی این فقط فکر شماست و همسرتان هیچ مشکلی با این قضیه ندارد.
۶٫با استفاده از کاندوم در آمیزش جنسی، می توان از بیماری های مقاربتی، مانند ایدز، هرپس تناسلی، سیفلیس، سوزاک، زگیل تناسلی و کلامیدیا، جلوگیری کرد. بعضی از این بیماری ها، مانند ایدز و هرپس تناسلی، غیر قابل درمان هستند. برخی دیگر مانند ویروس پاپیلومای انسانی، که باعث به وجود آمدن زگیل های تناسلی می شود، یکی از عوامل سرطان و سایر بیماری های شناخته شده است. برای جلوگیری از ورود باکتری های مضر به داخل واژن، بهتر است بعد از رابطه جنسی دهانی یا مقعدی، برای دخول از راه واژن، کاندوم را عوض کنید.