وَ مِنْ خُطْبَه لَهُ عَلَیْهِ السَّلامُ
از خطبه هاى آن حضرت است
پس از برنامه حکمین و تاخت و تاز ضحّاک بن قیس، که در این خطبه به آنچه
در اطراف قلمرو حکومتش بهوجود آمده اشاره نموده و پیروانش را به ایجاد
نظم و صلاح ترغیب فرموده
اَیُّهَاالنّاسُ الْمُجْتَمِعَهُ اَبْدانُهُمْ، الْمُخْتَلِفَهُ اَهْواؤُهُمْ! کَلامُکُمْ
اى مردمى که بدنهاتان با هم، و خواهشهاتان مختلف است! کلامتان
یُوهِى الصُّمَّ الصِّلابَ، وَ فِعْلُکُمْ یُطْمِعُ فیکُمُ الاَْعْداءَ. تَقُولُونَ فِى
سنگ سخت را مى شکند، و عملتان دشمن را نسبت به شما به طمع مى اندازد. در مجالس
الْمَجالِسِ کَیْتَ وَ کَیْتَ، فَاِذا جاءَ الْقِتالُ قُلْتُمْ: حیدى حَیادِ.
لاف و گزاف مى زنید، و به وقت جنگ فریاد مى کنید: اى جنگ از ما دور شو!
ما عَزَّتْ دَعْوَهُ مَنْ دَعاکُمْ، وَلاَ اسْتَراحَ قَلْبُ مَنْ قاساکُمْ. اَعالیلُ
دعوت کسى که شما را بخواند ارزش نیابد، و قلب آن که رنج شما را تحمل کند آسایش ندارد. بهانه هاى دور از
بِاَضالیلَ، دِفاعَ ذِى الدَّیْنِ الْمَطُولِ. لایَمْنَعُ الضَّیْمَ الذَّلیلُ،
منطق مى آورید، همانند بدهکارى که بى دلیل از طلبکار تمدید مى طلبد. ذلیل و ترسو ستم را از خود بازنمى دارد،
وَ لایُدْرَکُ الْحَقُّ اِلاّ بِالْجِدِّ. اَىَّ دار بَعْدَ دارِکُمْ تَمْنَعُونَ؟ وَ مَعَ اَىِّ
و حق بدون تلاش به دست نمى آید. از کدام خانه بعد از خانه خود دفاع مى کنید؟ و همراه کدام
اِمام بَعْدى تُقاتِلُونَ؟ الْمَغْرُورُ وَاللّهِ مَنْ غَرَرْتُمُوهُ،
پیشوا پس از من به جنگ مى روید؟ به خدا قسم فریب خورده کسى است که شما او را فریب داده اید،
وَ مَنْ فازَ بِکُمْ فَقَدْ فَازَ وَاللّهِ بِالسَّهْمِ الاَْخْیَبِ، وَ مَنْ رَمى بِکُمْ
و آن که شما بهره او شوید به خدا قسم که به تیر قرعه اى که سهمى ندارد دست یافته، و آن که به کمک شما تیر
فَقَدْ رَمى بِاَفْوَقِ ناصِل. اَصْبَحْتُ وَاللّهِ لااُصَدِّقُ قَوْلَکُمْ،
انداخت تیرى بى کمان و پیکان پرتاب کرد. به خدا سوگند نه گفته شما را باور مى کنم،
وَلا اَطْمَعُ فى نَصْرِکُمْ، وَلا اُوعِدُ الْعَدُوَّ بِکُمْ. ما بالُکُمْ؟ ما دَواؤُکُمْ؟
و نه طمعى به یارى شما دارم، و نه دشمن را از شما مى ترسانم. شما را چه شده؟ دواى دردتان چیست؟
ما طِبُّکُمُ؟ الْقَوْمُ رِجالٌ اَمْثالُکُمْ. اَقَوْلاً بِغَیْرِ عَمَل؟! وَ غَفْلَهً مِنْ
و راه علاجتان کدام است؟ دشمن هم مانند شماست. چرا سخن بدون عمل؟! و غفلت
غَیْرِ وَرَع ؟! وَ طَمَعاً فى غَیْرِ حَقٍّ؟!
بدون ورع؟! و طمع در غیر حق؟!